Dlaczego boli brzuch?
Dlaczego boli brzuch?
Bóle, mdłości i inne sensacje brzuszne często są odbiciem emocji, mogą jednak również być sygnałem poważnych chorób. Dlatego z reguły kiedy czujemy niepokojący ból w okolicach brzucha, reagujemy dość gwałtownie i staramy się znaleźć jak najszybciej jego przyczynę. Nie bez znaczenia pozostaje również fakt, że ból brzucha skutecznie potrafi uniemożliwić normalne funkcjonowanie…
Każdy z nas zna chyba te pytania i zapewne nieraz je sobie zadawał: „czy tu może boleć wyrostek?”, „tu mnie kłuje, czy to jest wątroba?”. Co tak naprawdę w środku boli? Dlaczego tak trudno to ustalić?
Przyczyny bólu brzucha
Nawet znajomość anatomii nie zawsze jest w stanie pomóc nam zdiagnozować przyczynę bólu brzucha. Mózg nie przesyła bowiem do naszej świadomości informacji o bólu z poszczególnych narządów jamy brzusznej (pęcherz i odbytnica to dwa wyjątki).
Przyczyny bólu podbrzusza nawet dla specjalisty nie będą na początku oczywiste – po badaniu wstępnym wie on tylko tyle, że przyczyną bólu może być na przykład choroba okrężnicy zstępującej, esicy, ale także zapalenie wyrostka robaczkowego. Dolegliwości w nadbrzuszu mogą natomiast oznaczać zarówno choroby żołądka, jak i niedomagającą trzustkę. Skurcze i mdłości bywają też wywołane stresem, zatruciem, bądź – u kobiet – cyklem owulacyjnym.
Ból trzewny (odczuwany jako skurcze, czyli kolka) pojawia się nagle i jest trudny do zlokalizowania – w odstępach od kilku do kilkunastu minut nasila się bądź ustępuje. Bóle skurczowe to objawy m.in. wrzodów żołądka, kamicy żółciowej, zespołu jelit nadwrażliwych. Skurcze mogą minąć szybko bądź dokuczać nawet latami, przekształcając się w tępy ból stały, który może oznaczać przewlekłe stany zapalne (np. trzustki, żołądka, otrzewnej) lub nowotwory. Takiego bólu nie wolno lekceważyć. Mogą mu towarzyszyć dodatkowe objawy (gorączka, nudności i wymioty, odwodnienie, żółtaczka, zatrzymanie stolca i gazów, zimna skóra, szybkie bicie serca). Ten rodzaj bólu czasami nasila się przy kaszlu czy kichaniu.
Jeśli ból brzucha dokucza nam „na poważnie”, a dolegliwości nasilają się z dnia na dzień, zamiast zastanawiać się na własną rękę, co tak naprawdę nas boli i dlaczego, lepiej zapytać o opinię lekarza. Uporczywe bóle to zadanie dla specjalisty i nie wolno leczyć się samemu.
Zwykle lekarz wypytuje nas o intensywność bólu. Tu trudno ustalić prawdę, każdy bowiem odczuwa ból inaczej. Osoby nadwrażliwe mają skłonność do wyolbrzymiania doznań. Dolegliwości, które jedni odczuwają jedynie jako ból umiarkowany, dla innych są cierpieniem nie do zniesienia. Dlatego czasami okazuje się, że „straszliwy” ból to tylko skutek zdenerwowania. Zaś lekceważone niewielkie dolegliwości, które próbowaliśmy zlikwidować domowymi sposobami, mogą być sygnałem poważnych chorób.
Partie brzucha i możliwe przyczyny ich bólu
- Prawe podżebrze: Źródłem bólu, który czujemy w prawym podżebrzu, może być wątroba albo jelita (okrężnica wstępująca), najczęściej jednak z tego miejsca wysyła sygnały pęcherzyk żółciowy, co może być objawem np. kamicy żółciowej.
- Nadbrzusze: Ból w tzw. dołku podsercowym może być oznaką niedomagań końcowego odcinka przełyku, żołądka, dwunastnicy, dróg żółciowych, trzustki, wątroby, a nawet serca.
- Lewe podżebrze: Sygnały z tego miejsca wysyła najczęściej trzustka (zwykle na skutek stanu zapalnego) lub jelito grube. Przyczyną mogą też być kłopoty z sercem lub płucami, wtedy zazwyczaj odczuwa się dodatkowo ból w klatce piersiowej.
- Prawe śródbrzusze i lewe śródbrzusze: W tych rejonach lokalizują się przede wszystkim bóle pochodzące z jelita grubego (np. wywołane zatruciami lub zespołem jelita nadwrażliwego) oraz nerek (kamica nerkowa, zapalenia nerek).
- Śródbrzusze: Ból wokół pępka może pochodzić z jelita cienkiego, wyrostka robaczkowego (stan zapalny) lub prawej potowy jelita grubego.
- Prawy dół biodrowy, podbrzusze, lewy dół biodrowy: Lista podejrzanych jest tu długa: okrężnica zstępująca, esica (końcowa część okrężnicy), odbytnica, nerki, moczowody, pęcherz moczowy narządy rodne u kobiet. Bóle mogą oznaczać stany zapalne narządów lub np. zespół jelita nadwrażliwego. Silny ból w prawym dole biodrowym zazwyczaj jest sygnałem zapalenia wyrostka robaczkowego.
