Działanie kompasu
Działanie kompasu
Kompas inaczej busola to przyrząd, którego zadaniem jest wskazywanie kierunku północnego, ma on na celu pomagać w nawigacji.
Kompas jest zbudowany z igły magnetycznej, która obraca się oraz z podziałki kątowej, na której naniesione zostały symbole: północ – N, południe – S, wschód – E i zachód – W.
Igła magnetyczna działa, ponieważ jest namagnesowana, pokazuje zawsze kierunek linii pola magnetycznego. Kompas może być magnetyczny, elektromechaniczny, geodezyjny, geologiczny, żyroskopowy i słoneczny. Najbardziej znany to kompas magnetyczny, który wyznacza kierunek południka magnetycznego. Jest zbudowany z igły magnetycznej ułożonej na pionowej osi i tarczy z podziałką kątowa, tzw. różą kompasową.
Prawidłowe działanie kompasu magnetycznego mogą zakłócać będące w jego pobliżu magnesy, przedmioty ferromagnetyków, a także przewody przewodzące prąd o dużym natężeniu. Obiekty takie zaburzają naturalne pole magnetyczne Ziemi. Wyjątkowym rodzajem kompasu, na który należałoby zwrócić uwagę jest jest kompas żyroskopowy, będący pierwszym i najprostszym systemem nawigacji bezwładnościowej.
Głównymi zaletami żyroskopu jest to, że pokazuje on biegun geograficzny, a nie biegun geomagnetyczny. Poza tym cechuje go szybka reakcja i brak oscylacji wskazań przy zmianie kursu. Nie jest też wrażliwy na wpływ mas magnetycznych i zaburzeń pola magnetycznego. Tego typu kompas jest wykorzystywany na statkach i w samolotach, kierunek w żyroskopie nim pokazuje żyroskop, tzw. bąk symetryczny, a nie igła magnetyczna. Żyroskop to ciało stałe, które obraca się i jest przytwierdzone do stałej podstawy.
