Instytucje Unii Europejskiej – wiedza w pigułce
Instytucje Unii Europejskiej – wiedza w pigułce
Choć jesteśmy już ładnych parę lat w Unii Europejskiej, to czy każdy z nas wie, jakie organy zarządzające wchodzą w jej skład? Dzięki czemu UE funkcjonuje i kto sprawuje w niej władzę władzę? Jeśli nie potrafisz odpowiedzieć na któreś z tych pytań, to zapraszam do lektury,a z pewnością rozwiejesz wiele swoich wątpliwości.
Koordynowaniem działań i realizacją celów Unii Europejskiej zajmuje się wiele instytucji.
Rada Europejska
Sprawuje najważniejszą funkcję w Unii. Określa ona strategiczne cele wspólnoty. W skład Rady Europy wchodzą przedstawiciele najwyższych władz państw członkowskich. Rada obraduje co najmniej dwa razy w roku.
Rada Unii Europejskiej
Podejmuje uchwały i ustanawia prawo wspólnot. W jej skład wchodzą przedstawiciele rządów państw członkowskich, najczęściej ministrowie tych rządów. Siedzibą Rady jest Bruksela. Funkcję przewodniczącego Rady Unii pełnią kolejno ministrowie państw członkowskich według porządku alfabetycznego w cyklach półrocznych (od 1 stycznia do 30 czerwca i od 1 lipca do 31 grudnia). Przewodniczący Rady Unii jest jednocześnie przewodniczącym Rady Europejskiej. Podział głosów w Radzie Unii jest proporcjonalny do liczby ludności państw członkowskich.
Parlament Europejski
Zajmuje on szczególne miejsce w Unii. Składa się z 626 posłów. Liczba ich jest proporcjonalna do liczby ludności tych krajów. Parlament ma wpływ na decyzję Rady Unii Europejskiej, uchwala budżet oraz sprawuje kontrolę nad Komisją Europejską. Siedzibą Parlamentu jest Strasburg.
Urząd Rzecznika Praw Obywatelskich
Związany jest z parlamentem. Rzecznik mianowany jest właśnie przez parlament na okres 6 lat. Jego zdaniem jest przyjmowanie i rozpatrywanie skarg wszystkich obywateli Unii Europejskiej oraz osób i przedsiębiorstw spoza Unii, którzy mieszkają lub których firmy mają siedzibę na jej obszarze.
Komisja Europejska
Stanowi ona odpowiednik rządu. Jej zadaniem jest proponowanie uchwał i kontrola stosowania prawa obowiązującego w Unii oraz realizacji postanowień zawartych w traktatach. Siedziba Komisji Europejskiej mieści się w Brukseli. W jej skład wchodzi 20 osób, tak zwanych komisarzy. Komisji Europejskiej podlegają 23 dyrekcje generalne odpowiedzialne za różne sfery działalności, np.: stosunki zagraniczne, rolnictwo, transport, naukę, telekomunikację itp. Ponadto w Komisji istnieje 8 służb specjalnych, wśród których szczególną rolę odgrywa Służba Tłumaczy i Obsługi Konferencji. W Komisji Europejskiej pracuje około 16 tys. osób, z czego 1/3 stanowią tłumacze. Obecnie używa się 11 oficjalnych języków Unii.
Europejski Trybunał Sprawiedliwości
Ocenia, czy postanowienia i akty prawne wydawane przez instytucje Unii Europejskiej są zgodne z traktatami. Ponadto zajmuje się rozstrzyganiem spraw spornych między państwami członkowskimi oraz między nimi a instytucjami i organami Unii. Siedzibą Trybunału jest Luksemburg.
We władzach Unii istnieje też kilkadziesiąt organów pomocniczych. Najważniejsze z nich to: Komitet Ekonomiczno-Społeczny i Komitet Regionów. Są one organami doradczymi Komisji i Rady Unii w sprawach gospodarczych, społecznych i regionalnych. W skład Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów wchodzi po 222 przedstawicieli różnych środowisk i zawodów – przemysłowców, rolników, rzemieślników, kupców i innych.
Podział kompetencji między poszczególne organy i instytucje Unii Europejskiej przypomina strukturę władzy w demokratycznym państwie. Władza dzieli się w nim na: ustawodawczą- ustanawiającą prawa (w Unii będzie to Rada Unii Europejskiej i Parlament Europejski), wykonawczą – wprowadzającą te prawa w życie (Komisja Europejska) oraz sądowniczą- sprawującą kontrolę nad przestrzeganiem prawa (Trybunał Sprawiedliwości).
