Jak pracują nasze płuca?
Jak pracują nasze płuca?
Wymiana gazowa, zwana potocznie – choć nieprawidłowo -oddychaniem, odbywa się u człowieka dzięki obecności płuc.
Jak więc pracują nasze płuca? Wyjaśniamy poniżej
Praca naszych płuc
Powietrze wdychamy przez nozdrza. Podczas wdechu nasza przepona staje się płaska, aby zrobić płucom więcej miejsca. Mięśnie międzyżebrowe kurczą się, co powoduje ruch żeber, które przesuwają się do góry i na zewnątrz. Podczas wdechu płuca zwiększają swoją objętość, a ciśnienie w nich maleje, mogą się rozprężyć, a powietrze wypełnia wolną przestrzeń. Wdech nazywamy aktem czynnym.
Wydech nosi nazwę aktu biernego. Podczas wydechu przepona i mięśnie międzyżebrowe są rozkurczone. Przepona unosi się do góry, a żebra przesuwają się na dół i do wewnątrz. Ciśnienie w klatce piersiowej ulega zwiększeniu, a jej objętość się zmniejsza. Dzięki temu powietrze może zostać „wyciśnięte” na zewnątrz.
Oddychanie umożliwiają nam mięśnie klatki piersiowej. Na jej dnie leży przepona. Przepona jest mięśniem poprzecznie prążkowanym (nie jest mięśniem gładkim!) w kształcie kopuły. Posiadamy również mięśnie pomiędzy żebrami. Podczas wdechu i wydechu wykonują one zestaw złożonych uzupełniających się ruchów.
Lekarz potrafi ocenić pracę płuc. W tym celu mierzy się ilość i siłę wydychanego powietrza. Prawidłowe, normalne oddychanie zależy od siły mięśni oddechowych i podatności naszych płuc na rozciąganie. Choroby oraz pył, zanieczyszczenia, mogą uszkodzić płuca i upośledzić ich pracę.
Podczas gdy śpimy lub odpoczywamy, wykonujemy średnio od 10 do 14 oddechów na jedną minutę. Daje to nam nieprawdopodobną liczbę około 20 000 oddechów na dobę. Podczas każdego wdechu do naszych płuc dostaje się około pół litra powietrza, czyli na minutę około siedem litrów.
Gdy wykonujemy ćwiczenia fizyczne, na przykład biegniemy, wchodzimy szybko po schodach zużywamy do 10 lub 12 razy więcej powietrza. Sportowcy, którzy biorą częste, bardzo głębokie oddechy podczas sportu, mogą potrzebować aż 150 litrów powietrza na minutę!
Dlaczego ziewamy?
Zazwyczaj ziewamy, gdy jesteśmy zmęczeni lub znudzeni. Prawdopodobnie dzieje się tak dlatego, że nie oddychamy dostatecznie głęboko. Właśnie podczas znudzenia i zmęczenia mózg każe nam wziąć głęboki oddech: otwieramy szeroko usta, by móc nabrać mnóstwo powietrza – i to właśnie jest ziewanie. W ten sposób pobieramy dodatkową porcję tlenu, która poprawia nasze krążenie, pobudza i ożywia nasz organizm.
Dlaczego kichamy?
Niewiele osób potrafi powstrzymać się przed kichnięciem. Kichnięcie jest najlepszym sposobem pozbycia się substancji, która w danej chwili podrażnia nasz nos. Bierzemy wtedy głęboki oddech, nasze gardo zamyka się a w płucach rośnie ciśnienie. Wypuszczając powietrze, sprawiamy, że wędruje ono przez nos i usuwa zanieczyszczenia i substancje drażniące.
Dlaczego kaszlemy?
Kaszel może nam naprawdę bardzo dokuczyć. Jednak jest on bardzo skutecznym sposobem oczyszczenia naszego gardła i tchawicy z kurzu oraz innych zanieczyszczeń. Gdy jesteśmy przeziębieni w naszych drogach oddechowych powstają zbyt duże ilości śluzu. Organizm usiłuje pozbyć się tych drażniących substancji. Kaszel jest to bardzo silny i szybki wydech. Jest to jeden z mechanizmów chroniących płuca przed uszkodzeniem.
