Przewlekłe zmęczenie – przyczyny i sposoby zapobiegania

Przewlekłe zmęczenie

Coraz trudniej skupiasz się na najprostszych czynnościach, bolą cię mięśnie i cierpisz na bóle głowy. Z utęsknieniem czekasz na moment, aż będziesz mogła się wyspać i odpocząć.

Ale po pewnym czasie zmęczenie znowu powraca, nawet sen nie przynosi oczekiwanego relaksu. Trwa to już parę miesięcy…

Zmęczenie to stan subiektywny. Jego mechanizmy nie zostały do końca poznane. Wiadomo, że są różne rodzaje zmęczenia: zmęczenie wywołane nadmierną praca umysłową, zbyt intensywnym wysiłkiem fizycznym, stresem. Zdrowy organizm z tego typu przejściowym zmęczeniem bardzo łatwo sobie radzi i szybko się regeneruje. Bywa jednak i tak, że choć przyczyny zmęczenia zostają usunięte, to nadal czujemy się źle.

Jeśli sen i relaks nie likwidują zmęczenia, to jest to tak zwane zmęczenie przewlekłe. Jego przyczynami mogą być konkretne choroby.

Jakie schorzenia mogą być powodem przewlekłego zmęczenia, zwanego inaczej astenią?

Choroby serca i układu krążenia

Niewydolność krążenia, niskie lub wysokie ciśnienie krwi, zawal mięśnia sercowego i stan pozawałowy.

Zaburzenia hormonalne

Niedoczynność tarczycy to przyczyna nadmiernej senności, ogólnego spadku aktywności, zmęczenia mięśni. Nadczynność tarczycy zaś powoduje ogólne osłabienie siły mięśni, a w pewnych wypadkach wywołuje nadpobudliwość.

Chroniczna niewydolność kory nadnerczy (choroba Addisona) powoduje przemęczenie, ogólne osłabienie i senność. Z kolei nadczynność kory nadnerczy (np. choroba Cu-shinga) objawia się nadmiernym zmęczeniem mięśni, zwłaszcza mięśni kończyn.

Zbyt małe stężenie cukru we krwi (hipoglikemia) może być przyczyną złego samopoczucia i nagłych stanów zmęczenia. Okresowe zmęczenie towarzyszy również nadmiarowi glukozy we krwi, czyli hiperglikemii, której najczęstsza przyczyną jest cukrzyca.

Infekcje i choroby zakaźne

Nawet po wyleczeniu mogą pozostawiać po sobie ślad w postaci zmęczenia, utrzymującego się przez wiele miesięcy. Należą do nich: opryszczka, mononukleoza zakaźna, grypa. Nadmierne zmęczenie się w ciągu dnia, pod wpływem niewielkiego wysiłku fizycznego, może się utrzymywać przez kilka tygodni, a nawet miesięcy.

Schorzenia ginekologiczne

Bardzo często zmęczenie towarzyszy zespołowi napięcia przedmiesiączkowego. Na parę dni przed pojawieniem się miesiączki kobieta odczuwa niepokój, jest zmęczona i podrażniona.

W ostatnich trzech tygodniach ciąży nadmierne zmęczenie może być oznaką powikłań, takich jak: anemia, zatrucie ciążowe, zespól naczyniowo-nerkowy, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca ciążowa.

Zaburzenia hormonalne oraz zanik miesiączkowania, związany z okresem menopauzy, bardzo często objawiają się zmęczeniem. Jest to wynik braku estrogenów w organizmie.

O czym warto pamiętać?

Ciągnące się miesiącami, a nawet latami zmęczenie bywa również wynikiem:

• anemii, chorób układu oddechowego, stanów zapalnych, migreny, chorób układu pokarmowego i wątroby oraz zaburzeń snu (bezdech nocny):
• zażywania leków, w tym leków psychotropowych (uspokajających), leków obniżających ciśnienie tętnicze krwi, steroidów (leków hormonalnych), środków odchudzających;
• złej diety, niedoboru mikroelementów i witamin w organizmie.

Zapamiętaj!

Zwykłe zmęczenie jest zjawiskiem biologicznie korzystnym dla organizmu. Stanowi rodzaj bariery chroniącej nas przed nadmiernym wysiłkiem. Dopiero praca kontynuowana mimo objawów dużego zmęczenia może być niebezpieczna.

Zmęczenie przewlekle stanowi jedyną groźną dla organizmu formę zmęczenia. Może prowadzić do zmniejszenia odporności organizmu, powodować zaburzenia równowagi emocjonalnej, zmniejszać zdolność do pracy. Często jest przyczyną rozwoju nerwic i depresji.