Serce – symbol miłości i życia
Serce – symbol miłości i życia
Serce jest narządem, bez którego człowiek nie jest w stanie przeżyć. Bije około 70 razy na minutę, przepompowuje w ciągu całego życia średnio 184 tysiące krwi – wykonuje więc naprawdę ogromną pracę.
Nie powinno więc w ogóle dziwić, że przy tak gigantycznym wysiłku może stanąć ze zmęczenia, doprowadzić do śmierci z miłości, wzruszenia czy strachu. I chociaż niezaprzeczalnym faktem jest, że mózg odbiera emocje, jednak to właśnie serce, na skutek odbieranych reakcji, reaguje np. przyspieszeniem pracy.
Serce jako źródło życia
Pięć tysięcy lat temu nad Eufratem bogini Isztar śpiewała swojemu ukochanemu Tammuzowi pieśni, aby rozweselić jego serce. Ten historyczny moment, w którym ludzki organ stał się siedzibą uczuć, upamiętnił epos o Gilgameszu.
Egipcjanie wierzyli, że to właśnie serce stanowi ośrodek inteligencji, dlatego nie wkładali go po śmierci do urn, lecz pozostawiali w mumii. Czynili tak dlatego, iż sądzili, że to od ciężaru serca, które ważono na sądzie zmarłych, zależą dalsze losy zmarłego. Byli przekonani, że serce ma moc sprawowania dobra i zła, więc wróżyli z jego kształtu i wnętrza. Zgodnie z ich wierzeniami, serce miało decydować o życiu człowieka, jego myślach, woli, odwadze, uczuciach, ale też o głupocie czy fałszu. Można więc powiedzieć, że Egipcjanie wynaleźli sumienie.
Wśród najstarszych ludów panował zwyczaj zjadania serca, którego celem było przejęcie zalet wroga i uniemożliwienie mu zmartwychwstania. Wierzono, że serce to jeden z trzech ośrodków życia, obok mózgu i genitaliów, ale najważniejszy – bo położony centralnie.
Dla Indian serce było siedliskiem emocji. Wyrywali je swoim ofiarom żywcem i jeszcze bijące składali w ofierze bogu-słońce.
Dzięki chrześcijańskim mistykom nabraliśmy przekonania, że w sercu ulokowane są uczucia, mądrość, okrucieństwo, próżność… W związku z tym stało się ono symbolem dobroci i miłosierdzia. Bierzemy więc sobie coś do serca, nie lubimy ludzi o twardym, zimnym sercu, podziwiamy osoby o sercu wielkim. O kimś, kto jest małoduszny, niewrażliwy mówimy, że jest człowiekiem małego serca, natomiast o osobie bezlitosnej – że nie ma Boga w sercu.
Wśród filozofów tylko Kartezjusz, zresztą człowiek wierzący, poważył się usunąć z serca duszę, przemieszczając ją do szyszynki. Jednak jego pogląd nie wytrzymał próby czasu i wszyscy kierujemy się dziś potrzebą serca, a nie szyszynki.
Serce – najpiękniejsze słowo
W Biblii wyraz „serce” jako symbol występuje kilkaset razy.
To najpiękniejsze słowo świata – zapewniała Lubow Orłowa w filmie „Świat się śmieje”.
Odmieniane na wszystkie sposoby, we wszystkich językach, jako symbol wprzęgnięto je nawet w reklamy. Najsłynniejszym przykładem jest hasło „I love New York”, stworzone w 1976 roku przez Miltona Glasera z okazji 200-lecia USA – słowo „love” zostało w nim zastąpione przez czerwone serduszko.
Kto wymyślił kształt serca?
Dzięki dostępnym źródłom wiemy, że Święty Walenty tuż przed skazaniem na śmierć wysłał do uleczonej przez siebie dziewczynki list w kształcie serca.
Rodzi się pytanie, czy to właśnie patron zakochanych wymyślił najsłynniejszy piktogram świata. Pewności co do tego nie mamy, ale możemy śmiało stwierdzić, że św. Walenty był jednym z pierwszych rysowników serca w znanym nam dzisiaj kształcie, bo wcześniej wyobrażano je sobie w kształcie szyszki.
Słynny antropolog Desmond Morris stwierdził, że rysunek serca jako symbolu wywodzi się od kształtu damskich pośladków. Istnieje też hipoteza, że chodzi o bujny damski biust.
