Słońce a nasze zdrowie

Słońce a nasze zdrowie

Słońce a nasze zdrowie

Większość z nas uwielbia lato, gorące słońce i opalanie. Wiadomo, że słońce niesie ze sobą wiele korzyści, jednak jego nadmiar może być bardzo niebezpieczny. Sprawdź jak korzystać z dobrodziejstwa słońca tak, aby nie narażać swojego zdrowia.

Czy promienie UVA i UVB działają jednakowo na skórę?

UVA

Promienie UVA (długość 32CM00 nm) docierają do Ziemi w większych ilościach niż UVB i wywołują głębsze zmiany. Przenikają bowiem do skóry właściwej i uszkadzają włókna kolagenowe. Nazywa się je często pigmentotwórczymi, bo powodują przebarwienia iprzyspieszają starzenie się skóry. Efekty ich działania są widoczne dopiero po latach.

UVB

Promienie UVB (o długości 290-320 nm) są odpowiedzialne za oparzenia słoneczne. Efekt ich działania widać już w kilka godzin po zejściu z plaży. W całości pochłaniane przez naskórek, w nim też czynią największe spustoszenie. Czerwona, poparzona skóra to wyraźny ślad nadmiaru promieni UVB. Nazywa się je rumieniotwórczymi, bo przyspieszają syntezę barwnika skóry – melaniny.

Kiedy najbezpieczniej się opalać?

Specjaliści twierdzą, że najbezpieczniej korzystać ze słońca przed 11.00 lub po 14.00. Przestrzegają przed opalaniem pomiędzy 11.00 a 14.00, bo nadmiar słońca może wywołać największe szkody. W godzinach okołopołudniowych promienie padają bowiem prostopadle, działają więc najsilniej.

Jak odróżnić zwykły pieprzyk od czerniaka?

Najlepiej skonsultować z lekarzem wszelkie nowe znamiona na skórze różniące się od pozostałych pieprzyków, zwłaszcza te wypukłe i powiększające się. Wczesne wykrycie czerniaka sprzyja 100-procentowemu wyleczeniu. W Australii, gdzie w ostatnich latach obserwowano najwyższe wskaźniki zachorowań, ok. 90% czerniaków jest wykrywane we wczesnym stadium, dzięki czemu udaje się pokonać chorobę.

Czy słońce przyczynia się do powstawania czerniaka skóry?

Czerniak to nowotwór złośliwy umiejscowiony najczęściej na skórze (choć może też występować na błonach śluzowych przewodu pokarmowego lub w gałce ocznej). Dermatolodzy są zgodni, że powstawanie tego nowotworu ściśle wiąże się z nadmiernym korzystaniem ze słońca. Jego występowaniu sprzyjają częste poparzenia słoneczne we wczesnym dzieciństwie, a także zbyt intensywne opalanie w wieku późniejszym. Dlatego zwłaszcza osoby o jasnej karnacji powinny chronić skórę przed działaniem promieni UV. stosując preparaty z filtrami.

Kto jest szczególnie narażony na czerniaka skóry?

U przedstawicieli rasy białej występowanie czerniaka jest znacznie częstsze niż u osób czarnoskórych. Jasna skóra o wiele gorzej niż ciemna znosi duże dawki słońca (zawiera mniej melaniny, słabiej więc broni się przed słońcem). Prawdopodobieństwo wystąpienia czerniaka jest większe u osób, które mają liczne znamiona barwnikowe na skórze (tzw. pieprzyki). W połowie przypadków nowotwór rozwija się właśnie w nich.

Z jakiego powodu w górach opalamy się szybciej?

Ponieważ im wyżej nad poziomem morza się znajdujemy, tym promieniowanie ultrafioletowe jest silniejsze. W mniejszym stopniu jest bowiem pochłaniane przez atmosferę.

Słońce a nasze zdrowieDlaczego na plaży promienie UV działają silniej?

Intensywność działania promieni ultrafioletowych na plaży wzmaga się, bo odbijają się one zarówno od piasku, jak i od wody. Gorący piasek wzmacnia promienie słoneczne o 25%, zaś woda o 20%.

Co oznaczają symbole na opakowaniach preparatów z filtrami słonecznymi?

Opakowania takich preparatów podają wskaźniki liczbowe. Im są wyższe, tym lepiej preparat chroni przed słońcem. Zazwyczaj producenci podają dwie liczby. SPF/IP to wskaźnik ochrony przed promieniami UVB, zwykle oznaczany angielskim skrótem SPF (Sun Protection Factor) lub francuskim IP (Indice de Protection). Określa siłę zabezpieczenia przed oparzeniem słonecznym.

PPD lub IPD to wskaźniki ochrony przed promieniami UVA. Ustala się je na podstawie pomiaru zmian zabarwienia skóry: przejściowych, tuż po naświetleniu UVA – IPD (Immediate Pigmentation Darkening) i trwałych, w 2 godziny po naświetleniu UVA – PPD (Persistant Pigmentation Darkening). Określają stopień zabezpieczenia przed nadmierną pigmentacją skóry, posłonecznymi skutkami jej starzenia się i uszkodzeniem jej komórek przez promienie UVA.

Jakie są pozytywne skutki działania słońca?

Opalanie może być lekarstwem dla ciała i dla ducha

Nadmiar promieniowania słonecznego szkodzi, ale słońce ma też dobroczynny wpływ na organizm człowieka. Działa przeciwdepresyjnie, dodaje sił witalnych, poprawia ogólne samopoczucie. Jest niezbędne do syntezy witaminy D, odpowiedzialnej m.in. za prawidłowe ukształtowanie układu kostnego.

Kąpiele słoneczne korzystnie wpływają też na niektóre choroby skóry – np. łuszczyca, liszaj płaski niektóre typy alergii (atopowe zapalenie skóry).

Reply