Hormonalna terapia zastępcza

Hormonalna terapia zastępcza

W okresie przekwitania jajniki zaprzestają produkcji swoich hormonów, najpierw progesteronu, następnie estrogenów. Coraz większy ich niedobór w organizmie jest przyczyną różnych dolegliwości.

Wiele kobiet po menopauzie cierpi na tzw. uderzenia gorąca, nadmierne poty, bóle i zawroty głowy, kłopoty ze snem. Można tego uniknąć, stosując hormonalną terapię zastępczą.

Dlaczego więc tak wiele kobiet, nawet tych, które ciężko przechodzą menopauzę, nie decyduje się na uzupełnianie hormonów?

Jedne uważają, że jest to działanie wbrew naturze, inne obawiają się ich skutków ubocznych, o których czytały lub słyszały od znajomych. Między innymi przybierania na wadze, bólów głowy, kłopotów z przewodem pokarmowym i przede wszystkim – zagrożenia rakiem.Czy obawy te są uzasadnione?

Przyczyny uprzedzeń do leków hormonalnych

To prawda, że kobiety bardzo różnie reagują na preparaty hormonalne. Mogą zatem w trakcie ich stosowania pojawiać się niepożądane objawy. Dawniej zdarzało się to dość często.  Dlaczego? Każdej kobiecie, która zdecydowała się poddać terapii hormonalnej, przepisywano jednakową dawkę estrogenów w formie doustnej. Jeżeli pacjentka nie miała usuniętej macicy, dodawano do nich progesteron. W przypadku, kiedy wystąpiły jakieś niepożądane skutki uboczne, musiała ona się z nimi albo pogodzić, albo… przerwać leczenie.

Leki przyjazne kobietom

Obecnie sytuacja diametralnie się zmieniła, przede wszystkim dlatego, że istnieje wiele rodzajów środków hormonalnych. Dostępne są różne leki estrogenowe, gestagenowe, a także preparaty złożone, zawierające estrogeny i gestageny. Tak duży wybór leków umożliwia dobranie najlepszego dla kobiety modelu hormonalnej terapii zastępczej.

Wszystko zależy od potrzeb

Lekarz jest dziś w stanie dobrać najbardziej odpowiedni dla pacjentki rodzaj preparatu, jego dawkę, sposób podawania itp. Tak prowadzona HTZ nie tylko łagodzi przykre objawy menopauzy, ale także ogranicza możliwość wystąpienia skutków ubocznych. Można więc stosować ją dłużej, co ma korzystny wpływ na zdrowie kobiety.

Terapia hormonalna bez skutków ubocznych

Jeśli mimo wszystko w trakcie stosowania leków pojawią się dokuczliwe objawy, których niestety wykluczyć się nie da, nie należy od razu przerywać terapii, lecz skonsultować to z lekarzem.

Z pewnością zna on możliwe skutki uboczne różnych preparatów hormonalnych dostępnych na rynku. W większości przypadków wystarczy kilka prostych zmian w modelu HTZ, by wyeliminować różne możliwe dolegliwości – warto więc spróbować wprowadzić pewne zmiany.

Niepożądane miesiączki

Wywołuje je progesteron, który dodaje się do leków w celu ochrony macicy. Hormon ten odpowiada za złuszczanie się i wydalanie błony śluzowej.

• Rozważ stosowanie HTZ w sposób ciągły.
• Wypróbuj przyjmowanie progesteronu co drugi miesiąc

Nudności

Jest to najbardziej powszechny objaw uboczny zażywania doustnych środków hormonalnych.

• Jeśli stosujesz tabletki estrogenowe, zażywaj je przed snem.
• Porozmawiaj z lekarzem o przejściu na plastry przezskórne.

Ból lub tkliwość piersi

Ten objaw uboczny jest zwykle przejściowy i ustępuje sam po 3-4 miesiącach

• Poproś lekarza o zmniejszenie dawki estrogenów lub zmianę leku.
• Spróbuj dołączyć do swojej terapii niewielką ilość testosteronu, który neutralizuje wpływ estrogenów na gruczoły piersiowe.

Wzdęcia

Najczęściej dolegliwość tę wywołuje progesteron.

• Spróbuj zmniejszyć dawkę tego hormonu (nie należy jednak schodzić poniżej poziomu, przy którym zachowane jest jego działanie osłaniające macicę) lub zmień rodzaj preparatu.
• Ogranicz spożycie soli.

Bóle głowy

Występują zwłaszcza u kobiet skłonnych do migren.

• Zmniejsz dawkę estrogenów albo wybierz inny preparat. Jeżeli zażywasz estrogeny doustne, przejdź na plastry przezskórne. Zapewnią one stały poziom tych hormonów we krwi.
•  Stosuj HTZ w trybie ciągłym – poziom estrogenów nie będzie maleć, jak ma to miejsce w terapii cyklicznej, gdy pod koniec miesiąca przerywa się podawanie estrogenów.

Wahania nastroju

Czasem przybierają postać depresji, lęków.

• Zmniejsz dawkę progesteronu lub poproś lekarza o zmianę preparatu.
• Jeśli stosujesz HTZ w sposób ciągły, spróbuj brać leki cyklicznie.
• Spytaj lekarza, czy możesz na jakiś czas przerwać HTZ. Potem powróć do tego samego dawkowania, by sprawdzić, czy wahania nastroju powrócą.

Krwawienie lub plamienie

O każdym nietypowym krwawieniu należy powiadomić lekarza, by sprawdzić, czy nie jest ono objawem jakiejś choroby. Jeśli nie, wprowadź korekty do HTZ.

• Zmniejsz dawkę estrogenów.
• Przejdź na cykliczne stosowanie leków (estrogen przez większość dni w miesiącu, a progesteron – tylko przez kilka dni).

Ciekawostka!

GESTAGENY to leki podobne do naturalnego progesteronu. Chronią macicę, zapobiegając rozrostowi jej błony śluzowej i rozwojowi mięśniaków. Większość preparatów doustnych i niektóre plastry zawierają poza estrogenem także gestageny. Dodatkowe ich przyjmowanie jest więc konieczne tylko wówczas, gdy w podstawowym leku występuje sam estrogen.