Tybet – niesamowita kraina

tybet

Tybet – niesamowita kraina

Tybet zawsze fascynował ludzi Zachodu jako tajemniczy, niedostępny świat ukryty za rzekami i górami. Już starożytni pisarze mówili o nim, jako o kraju skrytym za chmurami. Wbrew pozorom, nawet kilka wieków temu Tybet nie był tak powszechnie dostępny, jak się uważa. Wiele obyczajów, rytuałów Tybetańczycy zapożyczyli z Persji, z którą początkowo graniczyli.

Zapraszam w podróż po niezwykłym kraju, kulturze, obyczajach i przyrodzie.

Pochodzenie nazwy „Tybet”

Tybetańczycy nazywają swój kraj Bod. Nazwa ta wywodzi się od prastarego słowa „Pugjal” i oznacza określenie odwiecznej przedbuddyjskiej tradycji i religii Krajów Śniegów. Inne znaczenie tego słowa to „ucieczka”, nawiązujące do nazwy, jaką nadał swemu miejscu schronienia indyjski władca Rupati, schroniwszy się w Tybecie po przegranej bitwie. Inni mieszkańcy tego kraju nazywają Tybetańczyków  Bhotami – nazwa wywodzi się od słowa „Bhota” z sanskrytu.

Pierwsze wzmianki i zapiski o tej krainie datuje się na wiek X, m.in. w chińskich zapiskach z epoki Tang. Wiele ustnych przekazów z dawnych czasów spisywano w formie kronik, często w zmitologizowanych wersjach.

Położenie geograficzne Tybetu

Pierwsze wiarygodne informacje dotyczące Tybetu pochodzą dopiero z XVII i XVIII wieku od misjonarzy, jezuitów i kapucynów, którzy odbywali tutaj misje. Zanim spisano dokładne dane o tym kraju, minęły wieki, a dokładne dane opublikowane zostały dopiero w 1904 roku.

Tybet nie bez powodu nazywany jest Krajem Śniegów lub Dachem Świata. Leży na najbardziej odludnym, najwyższym płaskowyżu na Ziemi. Wyżyna Tybetańska ma około 2,5 miliona kilometrów kwadratowych i średnią wysokość ponad 4 tys. m n.p.m. Swój niezwykły klimat zawdzięcza również otoczeniu. Potężne łańcuchy górskie: Himalaje, Karakorum i wiele innych prawie w całości leżą na terenie Tybetu, stanowiąc równocześnie jego naturalne granice.

Tybet dzieli się na sześć wielkich prowincji, które różnią się klimatem i szatą roślinną. Od północy będą to dzikie i bezludne pustynie, o bardzo surowym klimacie, w centrum pas wyżyn i gór pokrytych łąkami, gdzie wędrują koczownicy ze swoimi stadami, na południu i wschodzie najbardziej zaludnione doliny z przewagą rolnictwa, lasami i wielkimi rzekami.

Klimat Tybetu

Mimo surowego, kontynentalno-wysokogórskiego klimatu, Tybet należy do najbardziej nasłonecznionych miejsc na Ziemi. Występuje tam ogromna różnica temperatur między nocą a dniem oraz między cieniem a miejscami bardzo nasłonecznionymi. Bardzo uciążliwym problemem dla przybywających, jak i mieszkańców jest bardzo niskie ciśnienie powietrza i brak tlenu, co powoduje osłabienie, a także chorobę wysokościową.  W Kraju Śniegów nie ma zbyt wielkich opadów śniegu – pokrywa śnieżna rzadko przekracza metr grubości.

Fauna i flora Tybetu

W Tybecie zachowała się unikalna, reliktowa  flora i fauna, wiele gatunków roślin i zwierząt jeszcze nieodkrytych. Na łąkach i w lasach rośnie roślinność lecznicza, a wysoko w górach tundrowa. Botanicznym rajem są liczne kaniony, gdzie można znaleźć niezwykłe okazy, niewystępujące nigdzie indziej. Tybet to również siedziba wielu gatunków zwierząt. Najbardziej charakterystyczny jest jak, który dostarcza pożywienia, a zarazem jest zwierzęciem pociągowym. Na wysokich stepach żyją rzadkie, będące pod ochroną zwierzęta, tj: antylopa tybetańska, śnieżne leopardy, niebieskie owce.

Do krajobrazu Tybetu nieodłącznie należą rzeki, jeziora, a przede wszystkim góry. Skupiają w sobie dawne szlaki handlowe i trasy do wspinaczki. Wiele gór Tybetu uważa się za święte, niezależnie od ich wielkości i wysokości. Głównie ze względu znajdujących się tam świątyń.

Bogactwa naturalne Tybetu

Tybet ma różnorodne bogactwa naturalne. Od wieków znany jest jako eksporter soli, sody i boraksu. W innych rejonach od dawna pozyskiwano złoto, które wykorzystywano do zdobienia posągów, jak i wyrobów biżuterii. Ponadto Tybet bogaty jest w złoża minerałów: chromu, miedzi, żelaza.

Ludność Tybetu

Choć klimat górski nie sprzyja osadnictwu, to nawet tam znajdą się koczownicze plemiona. Latem na zboczach gór można spotkać grupy nomadów wypasających stada jaków. Bardziej przydatne do życia są niektóre doliny Tybetu, gdzie rozwija się rolnictwo, hodowla jaków, owiec i koni.

Plemiona tybetańskie należą do grupy narodów birmo-tybetańskich. Generalnie można wyróżnić dwa typy antropologiczne: typ podobny do mongolskiego oraz chińskiego modelu człowieka. Tybet zamieszkuje grupa plemion, gdzie ciągle kultywuje się obrzędy i wierzenia.

O Tybecie można pisać  w nieskończoność. To mnogość ludów, tradycji, obyczajów, klimatu. Marzeniem jest odbyć tam podróż i poznać choć skrawek tej niezwykłej kultury.

[tube]http://www.youtube.com/watch?v=A98cbVY10Gs[/tube]

Reply