Karmienie piersią

Pokarm kobiecy jest źródłem najlepszego, bogatego w substancje odżywcze pożywienia dla noworodków i niemowląt. Z chwilą przystawienia noworodka pierwszy raz do piersi, zaczyna się wytwarzać bardzo bliska więź między matką a dzieckiem.

Jedna z najważniejszych decyzji, jaka każda matka musi podjąć natychmiast , jest sposób w jaki zamierza karmić swoje dziecko: czy chce je karmić piersią czy butelką.

Zmiany w piersi
Zmiany zachodzące w piersiach w czasie ciąży przygotowują matkę do wytwarzania pokarmu, które zaczyna się w krótce po porodzie. W czasie ciąży wysokie stężenie estrogenów, progesteronu i prolaktyny pobudzają gruczoły piersiowe do wytwarzania siary -pierwszego mleka, które powstaje wkrótce po porodzie . Jest to żółtawy płyn, który zawiera duzo białka  i przeciwciał chroniących  noworodka przed różnymi zakażeniami. Ta ochrona utrzymuje się do czasu, aż wysłany układ immunologiczny  noworodka stanie się bardziej aktywny.

Odżywianie
Po trzech dniach po porodzie piersi matki zaczynają wytwarzać prawdziwy pokarm, który będzie odżywiać  i utrzymywać przy życiu  noworodka . Pokarm kobiecy ma najlepsze wartości  odżywcze dla dzieci, ponieważ jest doskonale zrównoważony, zawiera białko, tłuszcz, substancje mineralne i witaminy.

Skład pokarmu kobiecego zmienia się wraz z karmieniem w czasie dnia oraz w ciągu miesięcy. Pokarm kobiecy pokrywa dokładnie zapotrzebowanie dziecka.

Proces nauki

chociaż wydawać się może , że karmienie piersią jest jednym z najbardziej naturalnych odruchów , to jednak w przypadku wielu kobiet towarzyszy mu lęk. Niektóre kobiety mogą nie czuć się dobrze , gdy w perspektywie maja karmić  dziecko własna piersią . Inne podejmują decyzje o karmieniu piersią  stwierdzają, że nie są fizycznie w stanie karmić  w ten sposób.

Zwykle jest to spowodowane hamowaniem bodźców hormonalnych pobudzających wytwarzanie pokarmu przez takie czynniki, jak stres czy lęk. Wiele matek szczególnie karmiących piersią, pierwszy raz wymaga zachęty, wsparcia i otuchy ze strony partnera.
Karmienie piersią można rozważać w trzech kategoriach wzajemnie się przeplatających, takich jak instynkt, odruch i czynnosc wyuczona, musi jednak upłynąć pewien czas, zanim matka poczuje się pewnie  i będzie spokojna w czasie karmienia  dziecka.

Więź matka- dziecko

Karmienie piersią poza dostarczeniem pożywienia  o optymalnym składzie , jest również nieocenionym sposobem prowadzącym do nawiązywania więzi między matką a dzieckiem. Serdeczne i intymne momenty, jakie matka spędza z dzieckiem podczas karmienia, pomagają jej w wytworzeniu głębokiej więzi fizycznej i psychicznej. Matczyny instynkt zwielokrotnia się , gdy dziecko się uśmiecha i matka czuje jego ciało.

Niewygoda

Niektóre matki mogą zauważyć, że w pierwszych dniach po porodzie  karmienie sprawia im duży ból, ale zwykle spowodowane jest to złą technika karmienia. Warto jednak nie rezygnować z karmienia piersią , gdyż w ciągu kilku dni matki doskonałą technikę  karmienia, która odpowiada im i ich dzieciom

Zalety karmienia piersią

Karmienie piersią zaspokaja wiele najpilniejszych potrzeb dziecka , takich jak bycie sytym, utrzymanie temperatury ciała oraz bycie trzymanym i dotykanym przez matkę. Karmienie piersią jest również bardzo korzystne dla matki. Wiele kobiet docenia też wygodę karmienia piersią . Pokarm kobiecy zawsze jest dostępny i nie ma problemu z jego sterylizacją. Jest to szczególnie użyteczne, gdy rodzina  podróżuje, gdyż nie trzeba martwic się o spakowanie i zabranie dużej ilości sprzętów.

Odczuwanie karmienia piersią

Mimo wielu zalet nie wszyscy jednak są zwolennikami karmienia piersią . Niektóre kobiety uważają, że pomysł, aby karmić własna piersią, jest nieprzyjemny, a nawet odrażający . Innym  problemem są odczucia  wielu osób, które  czuja się urażone widokiem matki karmiącej piersią w miejscu publicznym. Oczekuje się, że karmiące matki będą się zachowywać jak najbardziej dyskretnie, karmiąc piersią w publicznym miejscu, ze odsłonią tylko jedna pierś i ubiorą się natychmiast po nakarmieniu dziecka. Widok karmiącej matki często jest źródłem konfliktów  wśród mężczyzn, którym trudno jest oddzielić  widok piersi karmiącej matki od piersi w aspekcie seksualnym. Istnieje wiele przykładów kobiet, które zostały wyproszone z restauracji z powodu karmienia dziecka w publicznym miejscu

Popęd płciowy

wiele matek jest zaabsorbowanych karmieniem dzieci i całkiem naturalne jest to, że dominują uczucia macierzyńskie.
Hormony odpowiedzialne za pobudzanie wytwarzania pokarmu kobiecego hamują popęd płciowy i dlatego całkiem zwyczajnie w tym okresie u matek występuje obniżone libido.

poza niskim libido niektórym matkom trudno jest pogodzić rolę matki z aktywnością seksualna. Może to wywołać napięcia między matka a jej partnerem.

Zalety fizyczne

Karmienie piersią dostarcza pewnych korzyści  fizycznych: obecność prolaktyny we krwi (hormonu odpowiedzialnego za wytwarzanie pokarmu) powoduje zahamowanie owulacji. Dzięki czemu matka może cieszyć się przerwą wywołana brakiem miesiączek, towarzyszących im wahań stężeń hormonów  oraz zmian nastroju

Rola ojca

Dość powszechnie ojcowie odnoszą wrażenie, ze są wyłączani z bliskich kontaktów  wytworzonych między dzieckiem a matką podczas karmienia piersią . Matka może uważać, że poświęca swoja uwagę obu kochanym osobom. Zachęcanie partnera do tego, aby  siedział przy niej podczas karmienia  piersią , pozwoli mu odczuwać , że jest bardziej zaangażowany w procesie opieki nad dzieckiem

Stałe pokarmy

Wiele matek może martwic się tym, kiedy przerwać karmienie piersią , gdyż nie ma wyraźnej określonej  granicy czasu . Niektóre matki przestają karmić piersią  w czwartym miesiącu życia  dziecka  i zaczynają wprowadzać stałe pokarmy, a inne decydują się na przerwanie znacznie później. koniec karmienia piersią zwykle wiąże się z okresem smutku u matki, gdyż oznacza to koniec okresu intensywnych bliskich kontaktów między matka a dzieckiem.

Jak sobie radzić bez pokarmu

Noworodki są zaadaptowane do picia pokarmu kobiecego. Niektóre dzieci nie mogą być karmione  piersią lub matki nie mogą wytwarzać pokarmu, dlatego karmienie dzieci musi opierać się na żywieniu sztucznym, aby zapewnić im właściwy rozwój.

rodzice z różnych powodów wybierają karmienie mieszankami sztucznymi. niektóre matki wola karmienie butelką, gdyż dokładnie widzą ile dziecko wypija mleka . Karmienie butelka daje matce również większa swobodę , gdyż może się dzielić karmieniem  z innymi osobami – jest to szczególnie przydatne, gdy matka w krótce po porodzie wraca do pracy.
Według aktualnej opinii karmienie piersią jest najlepsze dla noworodków  i niemowląt , ale nie oznacza, że karmienie butelka jest dla nich złe. Dzieci karmione butelką , które są trzymane blisko osoby karmiącej i przytulane w czasie karmienia  – szybko nawiązują więzi ze swoimi matkami, tak jak dzieci karmione piersią.

Minusy

Najważniejsza ujemna strona sztucznych mieszanek jest zwiększone ryzyko zapalenia żołądkowo-jelitowe (wywołane przez wirusy lub bakterie).  Podkreśla to konieczność sterylizacji  sprzętów  i przygotowania świeżych  porcji mleka . Karmiąc butelka można również łatwo przekarmić dziecko. W tej grupie dzieci często występuje otyłość oraz wymioty.

ilość mleka podawanego każdego dnia zależy do masy ciała  dziecka. Przeciętnie wynosi  150 ml na kilogram podzielone na pięć  do sześc porcji.

Modyfikowane mleko krowie
Mleko krowie i sztuczne mieszanki przez lata były modyfikowane, aby jak najbardziej przypominały pokarm kobiecy. Mleko krowie zawiera zbyt dużo surowego białka , które stanowi znaczne obciążenie dla przewodu pokarmowego dziecka i prowadzi do zaparć, zawiera zbyt dużo soli niewskazanej dla noworodka oraz zbyt dużo fosforu, który może obniżyć stężenie wapnia  i powodować wystąpienie drgawek. Alergia na białka mleka krowiego jest powodem  wysypek, wymiotów i biegunki z domieszką krwi.

Żywienie mieszankami modyfikowanymi
Od lat 70 XX wieku wszystkie rodzaje mieszanek mlecznych są poddawane modyfikacjom. Do tych mieszanek nie można dodawać żywych składników  pokarmu kobiecego, takich jak komórki odpornościowe czy enzymy i dlatego nie sa one takie same jak pokarm kobiecy. w pokarmie kobiecym znajdują się  przeciwciała, chroniące dziecko przed zakażeniami, szczególnie w obrębie przewodu pokarmowego i układu oddechowego.

Rodzaje mieszanek

Dostępnych jest wiele rodzajów mieszanek. W mlekach z przewagą serwatki występuje podobny stosunek  serwatki do kazeiny jak i w pokarmie kobiecym i często oznaczone są one jako początkowe  mieszanki dla noworodków.

Mleka z przewagą kazeiny stanowią większe obciążenie dla żołądka dziecka  i przyjmuje się, że są bardziej satysfakcjonujące dla głodniejszych dzieci . Mogą one spowodować zaparcia i jeśli się wydaje, że dziecko , które ukończyło czwarty miesiąc życia, jest głodne lepiej po prostu zwiększyć  objętość mieszanki lub wprowadzić stałe produkty spożywcze.

Czasami u dziecka przed ukończeniem czwartego miesiąca konieczne jest podawanie 250 ml mieszanki mlecznej  co dwie trzy godziny. W takiej sytuacji zmiana na mieszankę , z przewaga kazeiny, może pomóż zaspokoić głód dziecka. Wszystkie mieszanki mleczne zawierają dodatkowe niezbędne witaminy A, C i D oraz sole mineralne  np. żelazo. Tak długo jak matka odzywia się zdrowo, dziecko karmione piersią otrzyma  te witaminy wraz z pokarmem kobiecym.

Mieszanki sojowe

Są to wysoko specjalistyczne mieszanki, które stosuje się w określonych chorobach u dzieci . Bazują one na białkach soi  i nie zawierają białek mleka krowiego. Mogą być stosowane w sytuacji, gdy u dziecka występuje alergia na białka. mleka krowiego, co zdarza się rzadko. Chociaż mieszanki sojowe dostarczają odpowiednie ilości  substancji odżywczych, u niektórych dzieci z nietolerancją białek mleka krowiego może rozwinąć się nietolerancja białek soi.
Znacznie częściej występuje nietolerancja  laktozy, która może się rozwinąć po przebytym zapaleniu żołądkowo-jelitowym, po którym jelito  przejściowo może  nie wchłaniać laktozy z mleka  krowiego, wtedy można podawać mieszanki sojowe.

Medyczne przeciwskazania do karmienia piersią

• choroby matki, takie jak czynna gruźlica lub zakażenia HIV.
• matka może być leczona lekami, które przenikają do pokarmu i mogą mieć szkodliwe działanie u dziecka
• bardzo niedojrzałe wcześniaki nie mogą być karmione naturalnie, ale można ściągnięty przez matkę pokarm podawać  im przez cienki cewnik bezpośrednio do żołądka
• niektóre choroby takie jak rozszczep podniebienia , sprawiają, że dziecko ma trudności ze ssaniem. W tych przypadkach można stosować butelki o specjalnej budowie i podawać  przez nie albo ściągnięty pokarm kobiecy, albo sztuczne mieszanki
• dzieci u których rozpoznano wrodzone zaburzenia trawienia lub metabolizmu mogą nie tolerować mleka kobiecego lub sztucznych mieszanek i muszą otrzymywać specjalne mieszanki.

Problemy towarzyszące karmieniu piersią

Karmienie piersią jest naturalnym odruchem zarówno dla matki jak i dziecka . Mogą jednak wystąpić pewne problemy albo natury fizycznej, albo psychicznej i konieczne może być udzielenie  odpowiedniej instrukcji lub włączenie leczenia, aby osiągnąć sukces.

Karmienie piersią lub substytutami  pokarmu kobiecego  jest jednym z najważniejszych zadań  opieki nad noworodkiem. podczas, gdy karmienie substytutami pokarmu kobiecego jest dopuszczalnym sposobem karmienia, to nie można kwestionować korzyści jaki przynosi karmienie piersią.

korzyści

Pokarm kobiety jest nie tylko optymalnym źródłem substancji odżywczych dla dziecka, zawiera również przeciwciała, które wzmacniają jego układ odpornościowy i sprawiają, że  staje się ono mniej podatne na zachorowania nawet w późniejszym okresie życia.
Sam fizyczny akt karmienia dziecka odgrywa również nieoceniona rolę  w procesie wytwarzania więzi między matką a dzieckiem.

Zmiany fizjologiczne
W czasie ciąży piersi znacznie się powiększają. W okół części gruczołowej odkłada się tkanka tłuszczowa, a zmiany hormonalne powodują  zwiększenie liczby i wielkości przewodów oraz pęcherzyków  (w których odbywa się  wytwarzanie pokarmu).
W późniejszym okresie  ciąży piersi wydzielają kremowożółtą, płynna wydzielinę zwana siarą, w której znajduje się bardzo dużo przeciwciał. Po porodzie zwiększa się wytwarzanie siary i trwa ono do momentu, aż zastąpi ja pokarm kobiecy.

w ciągu 48 godzin po porodzie stężenie estrogenów bardzo się obniżają , dając sygnał do wytwarzania pokarmu kobiecego przez komórki  pęcherzyków. Proces ssania piersi przez dziecko prowadzi  do nasilenia odruchu , w którym przysadka matki zostaje pobudzona do wytwarzania oksytocyny, a ta z kolei stymuluje komórki mięśniowo – nabłonkowe otaczające  pęcherzyki do skurczu i wydalenia  pokarmu z brodawki sutkowej.

Możliwe problemy

Obrzęk piersi

Upływa kilka dni, zanim odruch wydzielania pokarmu zacznie prawidłowo funkcjonować . W tym czasie piersi mogą być bolesne  i obrzęknięte. Czasami mogą pomóc naprzemienne okłady na piersi z gorących i zimnych ręczników, gdyż pobudzają krążenie krwi przez obrzęknięte obszary. Odruch wydzielania pokarmu można pobudzić za pomocą  elektrycznej pompy do odsysania pokarmu, tzw. laktatora przy znacznym zastoju pokarmu, który wywołuje ból, można leczyć małymi dawkami bromokryptyny podawanej przez 24-48 godzin. Matkę powinno się zachęcać  do karmienia piersią , aby pobudzać odruch wydzielania pokarmu, a przez to zmniejszyć obrzęki.

Pęknięta brodawka sutkowa

Niekiedy ssanie brodawek sutkowych przez dziecko powoduje  i pękanie i rozwój stanu zapalnego. Często jest to spowodowane niedostatecznie głębokim wprowadzeniem brodawki sutkowej do buzi dziecka.
Brodawkę leczy się kremem z chloroheksydyną. Aby chronić brodawkę sutka w czasie karmienia, można  stosować ochraniacz. W cięższych przypadkach chora piersią nie wolno karmić , ale trzeba ja opróżniać za pomocą laktatora, aby zapobiec zastojom.

Stany zapalne

Jeśli w piersi rozwinie się stan zapalny na skutek zastoju pokarmu lub zakażenia bakteryjnego, karmienie może być utrudnione.

Zastój pokarmowy – występuje , gdy ciśnienie  w rozszerzonych pęcherzykach wydzielniczych powoduje przeciekanie  pokarmu do otaczających tkanek, co prowadzi do zapalenia piersi. Matka powinna częściej karmić dziecko  i po każdym karmieniu ręcznie opróżniać piersi za pomocą laktatora.

Zapalenie sutka
Może wystąpić wtedy, gdy bakterie z jamy ustno-gardłowej dziecka lub okolicy pępka zostaną przeniesione do piersi matki. Ostre zapalenie sutka może wystąpic po tygodniu od rozpoczęcia karmienia piersią. Objawia się podwyższona temperaturą  i twardym zaczerwienieniem jednej piersi. Leczenie polega na podawaniu antybiotyków i środków przeciwbólowych. Jeśli stanowi zapalnemu nie towarzyszy zbyt mocny ból należy matkę zachęcać aby nadal karmiła piersią.