Mikołajki – zapowiedź Świąt Bożego Narodzenia
Mikołajki – zapowiedź Świąt Bożego Narodzenia
Nie ma chyba osoby, która nie lubi być obdarowywana – drobne prezenty, chociażby symboliczne, potrafią poprawić nastrój, wywołać uśmiech na twarzy i w ciężkich chwilach sprawić, że czujemy się o wiele lepiej.
Z obdarowywaniem łączą się także mikołajki, nawiązujące do postaci świętego biskupa Mikołaja z Miry. Zwyczaj ten kultywowany jest w dniu Świętego Mikołaja, czyli 6 grudnia.
Historia Świętego Mikołaja biskupa
Zwyczaje związane z dniem Świętego Mikołaja wiążą się z historią samego świętego, żyjącego w IV wieku, który – zgodnie z legendą i podaniami – otrzymał po rodzicach spory majątek i chętnie dzielił się nim z ubogimi, obdarowując ich anonimowo. Wyróżniał się również pobożnością i miłosierdziem.
Znane są różne historie o jego szczodrości, np. opowieść o trzech ubogich pannach wydanych za mąż dzięki posagom otrzymanym od Świętego Mikołaja, o trzech młodzieńcach uratowanych przez niego od wyroku śmierci czy o żeglarzach wybawionych dzięki niemu z katastrofy morskiej.
Za swoje zasługi został wybrany przez mieszkańców na biskupa Miry w dzisiejszej Turcji.
W związku z dobrym i szczodrym sercem Świętego Mikołaja w tradycji utarło się, że w wigilię jego święta wręczamy sobie anonimowo drobne prezenty – niespodzianki, zostawiane np. pod poduszką czy w nogach łóżka.
Historia mikołajek
Mikołajki, jak już wspomniano, obchodzone są w dniu 6 grudnia, i wiążą się z postacią Świętego Mikołaja. Tradycję wręczania sobie prezentów – niespodzianek można znaleźć np. w polskich tekstach z XVIII wieku. Opisane są zwyczaje otrzymywania przez dzieci jabłek, złoconych orzechów, pierników czy drewnianych krzyżyków.
Sama nazwa „mikołajki” została w naszym kraju wprowadzona w dobie komunizmu, a głównym celem jej wprowadzenia było odcięcie zwyczaju od postaci świętego i zachowanie samej tradycji obdarowywania się, miłej i bliskiej sercu, jednak zabiegano o to, aby uznawana była za świecką.
Mikołajki dzisiaj
Obecnie mikołajki to sympatyczny zwyczaj, uznawany za zapowiedź świąt Bożego Narodzenia, polegający na wręczaniu sobie anonimowo małych upominków. Kultywowany jest nie tylko w domach, ale i w szkołach, w czasie tzw. klasowych mikołajek.
Współczesne mikołajki wiążą się z postacią Świętego Mikołaja, ale odświeżoną na potrzeby reklamy.
W postaci znanej nam dzisiaj – czyli jako siwobrody staruszek w czerwonym stroju – Święty Mikołaj pojawił się w 1931 roku. Został narysowany przez Haddona Sundbloma na potrzeby reklamy The Coca-cola Company.
Mikołajkowy zwyczaj jest też często łączony z baśniową postacią Świętego Mikołaja, który w okresie świąt Bożego Narodzenia rozwozi dzieciom prezenty saniami ciągniętymi przez zaprzęg reniferów.
Względy komercyjne sprawiły, że okres wręczania prezentów świątecznych rozciągnął się od imienin Mikołaja, przypadających na 6 grudnia, aż do Nowego Roku.
