Poniedziałek Wielkanocny

Poniedziałek Wielkanocny

Poniedziałek Wielkanocny to drugi dzień Świąt Zmartwychwstania Pańskiego, z którym związana jest tradycja Śmigusa-Dyngusa. Śmigus i Dyngus były dwoma odrębnymi obyczajami, które praktykowane były w ten sam dzień, dlatego po pewnym czasie połączyły się i tak powstał Śmigus-Dyngus.

Dyngusem nazywany był datek, który gospodynie dawały mężczyznom chodzącym w Poniedziałek Wielkanocny po domach. Mężczyźni przychodzili składać życzenia świąteczne, wygłaszać oracje i wiersze o męce Pańskiej, a czasami również komiczne parodie. W podarunku od gospodyń otrzymywali jajka, wędliny, pieczywo.

Śmigus to natomiast obyczaj polewania się wodą w Poniedziałek Wielkanocny. Stąd też wzięła się nazwa „lany poniedziałek”. Zwyczaj ten najprawdopodobniej ma korzenie pogańskie i jest związany z radością po odejściu zimy i z obrzędami, które mają zapewnić urodzaj oraz płodność.

Dopiero potem chrześcijaństwo dodało do tego symbolikę wody – oczyszczenie, a także tradycję, zgodnie z którą polewanie wodą jest pamiątką rozpędzania tłumów, które zbierały się w poniedziałek, rozmawiając o Zmartwychwstaniu Jezusa.

W Wielkanocny Poniedziałek gospodarze o świcie szli w pole i kropili je wodą święconą, żegnali się jednocześnie znakiem krzyża i wbijali w ziemię krzyżyki zrobione z palm poświęconych w Niedzielę Palmową, co miało zagwarantować urodzaj i ochronić plony przed gradobiciem.

Jednak najważniejszą tradycją w tym dniu było oblewanie wodą młodych dziewcząt. Jeśli któraś panna nie została oblana denerwowała się i była zawiedziona, gdyż oznaczało to brak zainteresowania nią przez miejscowych kawalerów. Dlatego tak naprawdę każda panna liczyła na kubeł zimnej wody od chłopców.

Poniedziałek Wielkanocny jest drugim dniem Świąt Zmartwychwstania Pańskiego. Jest to największe święto chrześcijańskie, dlatego jest obchody one przez dwa dni, by móc dłużej i głębiej rozważać jego tajemnicę.