Triduum Paschalne: Wielki Piątek

jezus

Triduum Paschalne: Wielki Piątek

Wielki Piątek w Kościele katolickim to jedyny dzień w ciągu roku, gdy nie ma odprawianej mszy świętej. Dla wszystkich wierzących jest to dzień wielkiej żałoby, którą wyraża liturgia wspominająca mękę oraz śmierć Jezusa. Jej centrum jest adoracja krzyża.

 

Pierwsze liturgiczne obchody Wielkiego Piątku odnotowuje się w starożytnej Jerozolimie. Wierni zbierali się tuż przed wschodem słońca przed kolumną biczowania, a następnie przy grobie, aby adorować Krzyż.

W odniesieniu do Rzymu pierwsze opisy obchodów Wielkiego Piątku pochodzą z VII wieku. Pierwszy typ liturgii sprawowany był przez papieża w kościele świętego Jana Jerozolimskiego i obejmował czytanie opisu Męki Pańskiej według świętego Jana, modlitwę powszechną oraz procesję z relikwiami krzyża. Drugi typ liturgii był sprawowany w wielu świątyniach prezbiterialnych, obejmował czytanie Pisma, adorację krzyża i komunię świętą, konsekrowaną wcześniej. Ten typ liturgii rozpowszechnił się w średniowieczu w całej Europie. W kolejnych wiekach powszechne stało się przenoszenie Najświętszego Sakramentu do grobu Pańskiego.

Wielki PiątekObecnie w kościołach zostają przygotowane Groby Pańskie, które następnie odwiedzają wierni, modląc się i czuwając przy nich w zadumie. Po południu odbywa się nabożeństwo, w czasie którego śpiewane są pieśni o krzyżu i tajemnicy Komunii Świętej. Czyta się także wybrane fragmenty Pisma Świętego. W Wielki Piątek na ulicach wielu miast odbywa się publiczna Droga Krzyżowa.

Nabożeństwo w Wielki Piątek rozpoczyna liturgia słowa, w której najważniejszy jest opis Męki Chrystusa według świętego Jana. Wierni skupiają się na biblijnym opisie Męki Pańskiej i śmierci na krzyżu. Następnie odbywa się adoracja i uczczenie Krzyża Świętego.

Po nabożeństwie w czasie uroczystej procesji, Najświętszy Sakrament czyli eucharystyczne ciało Jezusa zostaje przeniesione do wcześniej przygotowanego Grobu Pańskiego. Jest przenoszone w monstrancji zasłoniętej welonem i pozostaje w ukryciu, aż do Wielkiej Niedzieli, czyli do Zmartwychwstania Pańskiego.

Wielki Piątek dla osób wierzących to czas żałoby, smutku, powagi i zadumy. Podczas tego dnia stosuje się również post ścisły, dlatego rezygnuje się ze spożywania potraw mięsnych, a także przestrzega się postu ilościowego, czyli tylko jeden raz w ciągu dnia je się do syta. Osoby bardzo religijne, które pragną mocniej przeżywać śmierć Chrystusa tego dnia piją tylko wodę lub piją wodę i ewentualnie spożywają postny chleb.

Reply