Choroby podróżnych

Choroby podróżnych

Greckie tzatziki, turecka bakława czy hiszpańskie tapas z owocami morza kuszą każdego urlopowicza. Jednak próbowanie lokalnych smakołyków może wywołać kłopoty żołądkowe.

Najczęstszą dolegliwością na wakacjach jest biegunka podróżnych. Narażeni na nią są nie tylko miłośnicy zagranicznych wycieczek. Zdradliwa może okazać się nawet woda z kryształowo czystego tatrzańskiego strumyka.

Sensacje żołądkowe nie muszą psuć Twojej wymarzonej, egzotycznej wycieczki. Wystarczy zabezpieczyć się wcześniej, aby skutecznie się przed nimi uchronić.

Kłopoty podróżnych

Kłopoty z żołądkiem są m.in. skutkiem zmiany klimatu. Wyższa niż w Polsce temperatura i wilgotność powietrza mogą zaburzyć prawidłowe funkcjonowanie organizmu oraz spowodować wzmożoną perystaltykę jelit i skurcze żołądka. Jednak najczęściej biegunkę wywołuje lokalne jedzenie i woda. Wraz z nimi wprowadzamy do organizmu obcą dla niego florę bakteryjną, która występuje w danej szerokości geograficznej. Tubylcowi te drobnoustroje nie szkodzą, gdyż bytują w jego układzie pokarmowym od urodzenia. Organizm zdążył się więc na nie uodpornić.

Biegunka i wymioty

Natomiast turyście przybywającemu z innej strefy klimatycznej potrafią zepsuć urlop. Rozwolnienie i wymioty to sposób organizmu na pozbycie się szkodliwych drobnoustrojów. Problemy z żołądkiem grożą nie tylko osobom pochodzącym z umiarkowanej strefy klimatycznej. Turcy czy Egipcjanie spędzający urlop w Polsce są również narażeni na biegunkę podróżnych. Na szczęście choroba ta zwykle mija po kilku dniach, kiedy ustali się nowa równowaga flory jelitowej.

Smakowanie nowych potraw

Aby uniknąć sensacji żołądkowych, na smakowanie nowych potraw wybieraj się do dużych lokali, zamiast do niewielkich przybrzeżnych tawern. Będziesz miała większą pewność, że jedzenie zostało przygotowane w higienicznych warunkach. Pij tylko butelkowaną wodę mineralną oryginalnie zamkniętą. Jeśli drinki, to bez lodu. Mrożenie nie zabija bakterii, które giną jedynie podczas długotrwałego gotowania.

Z czego lepiej zrezygnować?

Doświadczonym obieżyświatom przyświeca zasada: „Ugotuj, sparz, obierz lub zapomnij”. Lepiej zrezygnować z próbowania dań na przygodnych straganach. Niedogotowane potrawy, niemyte lub opłukane pod bieżącą wodą owoce mogą być źródłem zakażenia chorobotwórczymi drobnoustrojami, np. salmonellą. Zrezygnuj też ze świeżo wyciskanych soków. Surową wodę, nawet tę do mycia zębów, dobrze jest gotować przez kwadrans. Możesz też zaopatrzyć się w preparaty odkażające, np. chlorowe lub przygotowane na bazie srebra, które niszczą znajdujące się w wodzie bakterie. Kupisz je w sklepie turystycznym lub w aptece. Po odkażeniu wodę trzeba jeszcze przegotować. Ci, którzy spędzają wakacje w Polsce, też są narażeni na biegunkę. Mleko prosto od krowy kupione u gospodarza może spowodować przykre dolegliwości, zwłaszcza u mieszczucha przyzwyczajonego do jedzenia przetworzonego nabiału, mleka pasteryzowanego lub UHT. Rozsądniej więc przed wypiciem je przegotować.

Wakacyjna apteczka

Do wakacyjnej apteczki warto spakować leki probiotyczne, czyli zawierające szczepy bakterii, które pokrywają nabłonek jelit i w ten sposób chronią go przed inwazją chorobotwórczych drobnoustrojów. Warto zacząć je zażywać profilaktycznie, jeszcze przed wyjazdem. W ten sposób można zminimalizować ryzyko wystąpienia biegunki, a jeśli się pojawi, osłabić jej przebieg. Pamiętaj także o zabraniu z sobą wilgotnych chusteczek higienicznych lub antybakteryjnego żelu. Takie preparaty oczyszczą i odkażą skórę rąk przed jedzeniem, jeśli nie będziesz mogła umyć dłoni wodą i mydłem.

Jak postępować w przypadku biegunki?

Jeśli dopadła Cię biegunka, nie wpadaj w panikę, nie jest groźna, o ile nie towarzyszą jej dreszcze i wysoka gorączka. Pij dużo wody, bo częste wypróżnienia powodują odwodnienie i utratę elektrolitów. Uzupełnisz je, dodając do wody np. Floridral, który oprócz minerałów zawiera też probiotyczne bakterie korzystnie wpływające na jelita.

Biegunka u dzieci

Silna biegunka szczególnie niebezpieczna jest dla dzieci, bo ich organizm szybciej się odwadnia. Dlatego dziecku trzeba podawać jak najwięcej płynów, leki probiotyczne i hamujące biegunkę. W aptece można też kupić gotowy kleik mleczno-ryżowy HIPP ORS 200, który uzupełnia płyny oraz składniki mineralne. Jeśli jednak biegunce i wymiotom towarzyszy gorączka albo w kale pojawia się ropa, krew i śluz, trzeba natychmiast jechać do szpitala.

Lecznicza dieta

Za granicą cierpiącym na biegunkę podróżnych pomoże miejscowy lekarz, który najlepiej zna florę bakteryjną regionu i dobierze najbardziej skuteczny lek. Nie kuruj się natomiast na własną rękę, np. antybiotykami. Te leki mogą spotęgować dolegliwości, a także zniszczyć korzystną florę bakteryjną jelit i spowodować, że w jej miejsce zaczną rozwijać się chorobotwórcze drobnoustroje: szkodliwe bakterie, grzyby lub wirusy. Warto natomiast przejść na lekkostrawną dietę. Dlatego zabierz z domu bulion z kury (instant) i krakersy lub suchary. Przydadzą się, gdy nie będziesz mogła jeść w hotelowej restauracji. Kiedy poczujesz się lepiej, stopniowo wprowadzaj inne potrawy: ryż, ziemniaki, gotowane mięso drobiowe. Zrezygnuj jednak z surowych warzyw i owoców: dozwolone są tylko banany, bogate w regulujący gospodarkę wodną organizmu potas.

Czy alkohol i cola ochronią mnie przed biegunką?

Są osoby, które uważają ciepłą, odgazowaną colę lub kieliszek wódki za skuteczny środek przeciwbiegunkowy. Lepiej jednak podchodzić do tego typu kuracji z rozwagą, bo w wielu przypadkach zamiast pomóc, mogą zaszkodzić. Przekonanie, że alkohol leczy biegunkę pochodzi z czasów kolonializmu. Francuscy i brytyjscy osadnicy pijali whisky, aby uchronić się przed chorobami tropikalnymi. Przestrzega się jednak przed leczeniem się wódką. W przypadku biegunki w ostateczności można spróbować ratować się nalewkami.

Medycyna ludowa

W lecznictwie ludowym stosowano orzechówkę lub nalewkę z kłączy pięciornika. Najlepiej jednak wypić nie więcej niż 30 ml nalewki na początku choroby. Jeśli nie pomoże, trzeba sięgnąć po farmaceutyki, a w razie przedłużającej się biegunki, iść do lekarza. Niektórzy pediatrzy zalecają podawanie dzieciom odgazowanej ciepłej coli. Jednak jej zdrowotne działanie nie zostało naukowo udokumentowane. Ponieważ jednak podczas biegunki układ pokarmowy pozbywa się znacznej ilości płynów, cola pomoże przywrócić równowagę wodno-elektrolitową. Powinna być ciepła, bo zimny napój wywołuje skurcze żołądka.

Groźne bakterie – kiedy zgłosić się do lekarza?

Zdarza się, że objawy ze strony układu pokarmowego towarzyszą poważnym zakażeniom, np. salmonellą, gronkowcem złocistym, pałeczką Shigella wywołującą czerwonkę bakteryjną lub pasożytami, np. amebą. Aby rozprawić się z tymi bakteriami, konieczna jest pomoc lekarza. Zgłoś się do niego, jeśli objawy nie ustępują po 2-3 dniach, towarzyszy im wysoka gorączka, dreszcze, w kale pojawiła się krew, masz problemy z oddychaniem i dokuczają Ci kłopoty ze wzrokiem.