Mięśniaki

Te niezłośliwe guzy macicy może mieć każda kobieta i w każdym wieku. Początkowo nie dają żadnych objawów. Wtedy nie wymagają żadnego leczenia . Trzeba je jednak systematycznie kontrolować , by mieć pewność, ze nie dzieje się nic niedobrego

Na mięśniaki cierpi co piąta kobieta po 35 roku życia  i co druga miesiączkująca pięćdziesięciolatka. mięśniaki stanowią  95 % wszystkich łagodnych guzków narządu rodnego. Przyczyny ich powstania wciąż nie sa do końca znane . Podejrzewa się, że sprzyjają im zaburzenia hormonalne – najczęściej bowiem mięśniaki występują  u kobiet , u których stwierdza się wysoki poziom  estrogenów przy niskim poziomie progesteronu.

Ale z drugiej strony nie każda kobieta wysokoestrogenna  ma mięśniaki. Z kolei guzki rosną szybciej, gdy organizm produkuje najwięcej  hormonów płciowych  lub gdy zażywamy niektóre leki hormonalne . Natomiast po menopauzie mogą się zmniejszyć. Lekarze obserwują też skłonność do dziedziczenia  tej dolegliwości, choć i ta prawidłowość nie zawsze się potwierdza. Częściej pojawiają się u kobiet, które nie rodziły, ale to nie jest regułą.

Mięśniaki są zbudowane z mięśni gładkich, takich samych jak ściana macicy. Rzadko występują jako pojedyncze guzy. Zazwyczaj jest ich kilka, kilkanaście, maja różne rozmiary:2-3 cm nawet do niewielości piłki futbolowej. Najczęściej jednak nie przekraczają  10-12 cm. Gdy w macicy jest wiele mięśniaków , zatraca ona swój fizjologiczny  kształt i wielkość. Lekarze mówią wtedy o macicy mięśniakowatej, która może sięgać nawet do łuków żebrowych. W zależności od miejsca usytuowania , mięśniaki są:

• podsurowicówkowe – rożną na zewnątrz macicy, w kierunku błony surowiczej, pokrywają ją  od strony jamy brzusznej,
• śródścienne – rozwijają się w ścianie  macicy, powiększając ją zarówno w poprzek , jak i wzdłóż oraz wszerz,
• podśluzówkowe – rosną do środka macicy, w kierunku błony śluzowej wyściełającej ja od wewnątrz. Na zewnątrz i wewnątrz  macicy mogą  rozwinąć się mięśniaki uszypułowate. Są one połączone  z trzonem macicy z pomocą pasma tkanki łączącej, tzw.szypuły (wygląda jak balonik  na sznurku).

Dolegliwości:

• uczucie bólu uciskając na sąsiednie narządy wewnętrzne, mogą to być bóle podbrzusza albo przypominające rwę kulszową
• pojawia się uczucie parcia na pęcherz, odbytnicę , niekiedy prowadzą do zalegania  lub nietrzymania moczu, innym razem sa przyczyna przewlekłych zaparć, a nawet niedrożności jelit
• podśluzówkowe mięśniaki  mogą powodować bolesne przedłużające się miesiączki, obfite ze skrzepami lub krwawienia między miesiączkami. Objawy te spowodowane są  utrudnionym obkurczaniem naczyń  krwionośnych macicy i wydłużonym gojeniem miejsc po śluzówce złuszczonej w czasie miesiączki . Obfite długie krwawienia mogą prowadzić do  niedokrwistości, a nawet anemii i niewydolności krążenia. Kobiety odczuwają wtedy  osłabienie, bóle głowy, mają duszności i przyśpieszone tętno.
• Mięśniaki, które usadowiły się  pod śluzówką macicy są czasami przyczyna niepłodności (utrudniają zagnieżdżeniu się jajeczka), a także poronień i przedwczesnych porodów.
• Podśluzówkowy uszypułowany  – zdarza się, że uwypukla się do jamy macicy i poprzez szyjkę  przedostaje się do pochwy. Rodzący się mięśniak wywołuje silne skurcze , podobne do porodowych. Ostre bóle i krwawienie  występuje również w tedy, gdy dojdzie do skręcenia się szypuły mięśniaka znajdującego się w jamie brzusznej.

Już na podstawie objawów ginekolog  może podejrzewać mięśniaki. Ale do postawienia diagnozy potrzebne jest badanie ginekologiczne  i wynik przezpochwowego badania ultrasonograficznego. USG powinno być wykonane  przez ginekologa ultrasonografistę i w sprawdzonym gabinecie  – wtedy jest wiarygodne.

Czy  i jak leczyć

Mięśniaki, które nie powodują dolegliwości , nie wymagają leczenia. nie stanowią bowiem niebezpieczeństwa dla zdrowia. Trzeba się jednak zgłaszać  do ginekologa na badania kontrolne , żeby sprawdzić, czy guzki nie rosną . Guzki rosnące  systematycznie , ale powoli  są zwykle  zmianami łagodnymi . Złośliwieją zaledwie w 0,2-0,5 % przypadków. Również nie wszystkie te, które powiększają się szybko , są guzami złośliwymi.

mięśniaki, które wywołują niewielkie objawy, leczy się farmakologicznie, a w uzasadnionych przypadkach podaje się leki hormonalne. Ale hormony nie są lekarstwem na mięśniaki , niekiedy moąa przyczynić się do ich zmniejszenia. Po odstawieniu hormonów mięśniaki mogą rosnąc szybciej.
Mięśniaki najczęściej usówa się w czasie operacji brzusznej , w znieczuleniu przewodowym. W przypadku małych guzków podskórnych czasami można zastosować laparoskopę. Laparoskopi mogą się jedynie poddać kobiety. Przeciwskazaniem do zabiegu są :

• nadciśnienie
• schorzenia neurologiczne ponieważ powodują przekrwienia mózgu
• otyłość
• zaburzenia  krążenia
• żylaki
• problemy endokrynologiczne

Niekiedy mięśniaki podśluzówkowe rodzące się do pochwy można usunąć  od jej strony. Taki zabieg wykonuje się w znieczuleniu

Niezależnie od stosowanej metody mięśniaki usuwa się po miesiączce, w pierwszej fazie cyklu (przed 14 dniem). Najpewniej kobieta nie jest w tedy w ciąży, ponadto w tych dniach mniejsze jest krwawienie zarówno w czasie jak i po zabiegu. Zazwyczaj czas rekonwalescencji trwa do miesiąca.

Zakres operacji w dużym stopniu zależy do wieku , wielkości mięśniaków i ogólnego stanu zdrowia  kobiety. może polegać na wyłuszczeniu  mięśniaków  (jednak nie gwarantuje, to że pojawią się nowe) albo na częściowym  lub całkowitym usunięciu narządu rodnego. Nie powinno się wycinać całej macicy, jeśli nie jest to absolutnie konieczne. Zasada jet taka: usuwa się  się tylko, co jest chore. Kobieta musi wiedzieć , co w wyniku operacji zyska a co straci i podjąć decyzję czy akceptuje  proponowane leczenie.

U kobiet, które jeszcze nie rodziły i u tych, które chcą mieć dzieci, wykonuje się operacje  oszczędzające , czyli usuwa się mięśniak , zachowując całą macicę . W czasie ich wyłuszczenia może dojść  do otwarcia  jamy macicy. Wtedy trzeba założyć wkładkę wewnątrzmaciczna , która działa antykoncepcyjnie, przyśpiesza gojenie operowanego miejsca i zabezpiecza  przed rozrostami  uniemożliwiającymi zajście w ciążę . Po trzech miesiącach wkładkę  się wyjmuje i kobieta może zajść w ciążę. Trzeba jednak pamiętać, że ciąża po operacji mięśniaków należy do tych wysokiego ryzyka i wymaga częstszych niż zwykle  wizyt u ginekologa , a gdy doszło do otwarcia  macicy – rozwiązanie następuje za pomocą cesarskiego cięcia. Poród siłami natury grozi bowiem  pęknięciem macicy.

Jeżeli kobieta w okresie przed menopauzą ma duże guzy, obfite miesiączki i dobrą cytologię  (I lub II grupę) proponuje się usunięcie  trzonu macicy , ale pozostawienie szyjki. Gdy wyniki cytologiczne są dobre, usuwa się też szyjkę. Jeśli kobieta nie przekroczyła 47 roku życia , można pozostawić również jajniki, pod warunkiem, że nie ma zmian  i w czasie operacji  pobrano z nich wycinki.

Kobietom ok. 50 roku życia, zarówno tym, które jeszcze mają regularne miesiączki jaki  tym, które weszły w okres klimakterium, usuwając mięśniaki, proponuje się również  usunięcie jajników , ponieważ w tym  wieku ich  funkcja w organizmie  zanika. po operacji  wprowadza się  hormonalną terapię zastępczą.

U kobiet, które ukończyły 60 lat, przy okazji usnięcia mięsniaków usówa się najczęściej  cały narząd rodny