Wady cewy nerwowej
Każda kobieta, która dowiaduje się, że jest w błogosławionym stanie pragnie, aby urodzić zdrowego i silnego maluszka. To dlatego zmienia swój styl życia, systematycznie przeprowadza badania i kontroluje ciążę u swojego lekarza prowadzącego. Dba także o to, aby w diecie nie zabrakło żadnych cennych składników, a wszystkie możliwe niedobory witaminowe uzupełnia preparatami, m.in. kwasem foliowym, który w czasie ciąży odgrywa bardzo ważną rolę. Kwas foliowy zwany jest także jako witamina M. Dlaczego ważna jest suplementacja tego składnika? Dlatego, że jego niedobory mogą skutkować powstawaniem wad cewy nerwowej u płodu.
Cewa nerwowa – cóż to takiego?
Tą nazwą określamy początkowe stadium układu nerwowego w okresie płodowym. Z upływem czasu, w kolejnych miesiącach cewa przekształca się w mózg i rdzeń kręgowy. Jak zatem widać tworzy się ośrodkowy układ nerwowy. Równoległe z cewą rozwija się także kręgosłup, który jest ochroną dla rdzenia kręgowego. W przypadku pojawienia się jakichkolwiek niedoborów ze strony kwasu foliowego dochodzi do bezmózgowia, przepukliny oponowo-rdzeniowej, mózgowej, oponowej, oponowo- mózgowej, a także do rozszczepu kręgosłupa. Skutki nieprzyjmowania wystarczającej ilości kwasu foliowego są bardzo groźne dla dziecka.
Rodzaje wad cewy nerwowej
Wyróżniamy ogólny podział na otwarte oraz zamknięte. Do otwartych dochodzi wtedy, gdy na zewnątrz organizmu można dostrzec elementy tkanki nerwowej, która w początkowym okresie rozwoju nie jest pokryta skórą. O zamkniętych wadach mówi się wtedy, gdy uszkodzenia nie są widoczne okiem. Tkwią wewnątrz organizmu i są możliwe do wykrycia jedynie podczas specjalistycznych badań.
Co mówią statystyki na temat częstotliwości zachorowań?
Jak wynika z badań, wady cewy nerwowej występują u 5,3 na 1000 płodów u dzieci w 8 tygodniu ciąży, zaś u noworodków 2,8 na 1000 urodzeń. W większości przypadków, dzieci u których rozwinęła się wada cewy nerwowej i nie została wcześniej zdiagnozowana przychodzi na świat martwe lub wcześniej u ciężarnej dochodzi do poronienia. Znacznie częściej wada cewy nerwowej dotyczy dziewczynek niż chłopców.
Dlaczego dochodzi do uszkodzeń?
Najpowszechniejszą przyczyną występowania wady cewy nerwowej jest niedobór kwasu foliowego. Jako inne podaje się zakażenia bakteryjne, grzybicze, wirusowe i pasożytnicze, które miały miejsce w ciąży. Na powstawanie wad wpływ mają promienie rentgenowskie oraz jonizujące, a także witamina A przyjmowana w nadmiarze lub niedobór witaminy B12. Uważa się, że leki przeciwpadaczkowe i psychotropowe wykazują negatywny wpływ na kształtowanie się cewy nerwowej. Wśród innych przyczyn podaje się zespół pasm owodniowych, kontakt z metalami ciężkimi, cukrzyca ciężarnych, zespół Edwardsa, Patau, Turnera, di Georga, mutacje genowe, jak również wady wrodzone albo zaburzenia metabolizmu kwasu foliowego.
Bezmózgowie
To wada cewy nerwowej, która charakteryzuje się częściowym lub nawet całkowitym niewykształceniu się mózgu. W przypadku, gdy wada ma charakter całkowity – dziecko umiera. W większości przypadków, dzieci dotknięte bezmózgowiem rodzą się jak martwe lub umierają w trakcie życia płodowego.
Rozszczep kręgosłupa
Dochodzi do niej na skutek niezrośnięcia się tylnych odcinków kręgów, zazwyczaj dotyczy to odcinka lędźwiowego i krzyżowego. Rozszczep kręgosłupa może mieć przebieg przepukliny oponowej lub oponowo-rdzeniowej. W przypadku tej pierwszej dochodzi do występowania opony miękkiej z płynem mózgowo-rdzeniowym, która uwypukla się poza kręgosłupem. Drugiej przepuklinie często towarzyszą jeszcze inne zaburzenia, jak wodogłowie, brak czucia czy wady ortopedyczne.
Przepuklina mózgowa
Bardzo często występuje wraz z wodogłowiem. Obejmuje obszar zlokalizowany z tyłu głowy. Samoistnie może cofnąć się nawet do jamy czaszki.
W jaki sposób można wykryć te wady?
Współczesna medycyna nie ma problemów z diagnozą tych chorób. Wystarczą odpowiednie badania, aby trafnie określić, czy dziecko rozwija się prawidłowo czy z dysfunkcjami. Można poddać się amniopunkcji lub także podczas badań USG lekarz obserwując układ nerwowy dziecka może stwierdzić czy wszystko przebiega bez komplikacji.
Po narodzinach dziecka wszelkie wady są widoczne gołym okiem i nie trzeba być fachowcem, aby zobaczyć, że coś jest nie tak. Dodatkowo wykonuje się badania obrazowe, jak rentgena, tomografię komputerową, rezonans magnetyczny, USG aby określić lokalizację zmian oraz ich wielkość. Leczeniem tych wad zajmują się neurolodzy oraz neurochirurdzy. Należy pamiętać, że dziecko dotknięte którąś z wad już do końca życia będzie musiało regularnie odwiedzać lekarza specjalistę i przyjmować ściśle określone leki.
Profilaktyka
Już na etapie planowania potomstwa warto zaopatrzyć się w kwas foliowy, który skutecznie chroni przed wadami cewy nerwowej. W przypadku kobiet, które już kiedyś urodziły uszkodzone dziecko dawka musi zostać odpowiednio zwiększona, o czym najlepiej porozmawiać z lekarzem specjalistą. Zaleca się, aby na co najmniej trzy miesiące przed planowaną ciążą przyjmować kwas foliowy i około 8 do 12 tygodni od możliwego zapłodnienia. Później należy kontynuować suplementację według wskazań lekarskich. O czym jeszcze powinna pamiętać kobieta ciężarna planująca urodzić zdrowe dziecko? Przede wszystkich o regularnych kontrolach lekarskich, wykonywaniu USG, wszelkich badań zleconych przez lekarza ginekologa oraz jeśli to potrzebne – o badaniach prenatalnych.
Ja brałam syntetyczny kwas foliowy w formie leku już podczas antykoncepcji, to jak zaczęłam planować ciążę byłam pewna że mam go w organizmie w dostatecznej ilości
Dobrze robiłaś, ja zrezygnowałam z suplementacji i teraz gorzko żałuję. dziewczyny róbcie wszystko aby uchronić dziecko od wad, bo to straszne cierpienie.