Co warto wiedzieć o Biurze Informacji Kredytowej?

Co warto wiedzieć o Biurze Informacji Kredytowej?

Biuro Informacji Kredytowej to instytucja, która wspomaga podejmowanie decyzji o przyznaniu bądź nieprzyznaniu kredytu przez banki, sektor usług finansowej itp. Zbiera zarówno pozytywne, jak i negatywne dane informujące o zobowiązaniach spłacanych bądź niespłacanych przez kredytobiorców, co pozwala tworzyć ich historię kredytową, służącą w przyszłości uwiarygodnieniu klienta banku przy podejmowaniu przez niego próby uzyskania kolejnego kredytu.

Z tego względu niesłusznie BIK uznawany jest często za instytucję, której należy się bać i przed wpisem do której należy się bronić rękami i nogami, gdyż jeżeli znajdziemy się w jej bazach danych, spadnie znacząco nasza zdolność kredytowa. Nic bardziej mylnego! Postaramy się obalić mity związane z Biurem Informacji Kredytowej w poniższym artykule.

Jakie dane przetwarza Biuro Informacji Kredytowej?

Biuro Informacji Kredytowej ma na celu zminimalizowanie ryzyka kredytowego i zwiększenie bezpieczeństwa obrotu gospodarczego. Zajmuje się zarządzaniem systemem wymiany informacji o historii kredytowej klientów banków oraz SKOK-ów – gromadzi informacje na temat ich ich działalności, przechowuje oraz przetwarza, a w razie potrzeby udostępnia dane o zobowiązaniach klientów bankom, które mają obowiązek oceny każdego klienta pod kątem jego zdolności do spłaty zaciąganego kredytu.

Bazując na danych z BIK, bank ocenia, czy istnieje ryzyko kredytowe dla danego klienta, czy można mu zawierzyć i udzielić kredytu, który będzie on regularnie spłacał. Informacje udostępnione przez BIK sprawiają więc, że proces przyznawania kredytów staje się i szybszy, i bardziej skuteczny, a przy okazji ograniczone zostaje ryzyko nadmiernego zadłużenia się przez klienta – jeżeli ma on bowiem niepospłacane kredyty itp., bank nie zaufa mu po raz kolejny, co w ostatecznym rozrachunku okaże się korzystne dla każdej ze stron.

Jakie informacje znajdują się w BIK?

Biuro Informacji Kredytowej administruje zbiorem informacji o klientach banków i SKOK-ów, a także ich rachunkach. Informacje te zawierają m.in.:

• dane osobowe klientów,
• szczegóły dotyczące kredytu,
• terminowość jego spłat,
• informacje na temat ewentualnego przeterminowanego zadłużenia,
• dotychczasowe działania windykacyjne i egzekucyjne.

Jeśli rachunek został zamknięty, to informacja o tym, wraz z powodem jego zamknięcia trafia także do bazy Biura.

Warto wiedzieć, że blisko 90 % danych zgromadzonych w BIK to informacje korzystne dla klientów, informujące o rzetelnie spłacanych zobowiązaniach i pozwalające klientom budować pozytywną historię kredytową. Baza BIK nie jest więc tzw. „czarną listą dłużników”, jak niejednokrotnie stereotypowo jest nazywana.

BIK gromadzi i przetwarza zarówno pozytywne informacje przekazywane przez banki, jak i negatywne, przede wszystkim te o kredytach spłacanych z opóźnieniem. Dane te mogą do BIK przekazywać wszystkie banki i SKOK-i, jeżeli zawarta została odpowiednia umowa. Na chwilę obecną z BIK współpracuje już 98 proc. polskiego sektora bankowego, oraz 95 proc. sektora bankowości spółdzielczej.

Poprawne i wiarygodne informacje dotyczące zdolności kredytowej klientów do bazy BIK wprowadzają banki. Biuro sprawdza ich zgodność z danymi źródłowymi. Trzeba też wiedzieć, że BIK nie ma możliwości dokonywania zmian w przetwarzanych danych. Jedynie bank, z którego pochodzą dane, ma możliwość ich korekty i aktualizacji. W sytuacji, gdy klient uzyska informację o tym, że jakieś dane o nim są nieprawidłowe albo nieaktualne, powinien poprosić bank, który je wprowadził, o dokonanie odpowiedniej korekty. Informacje gromadzone w bazie BIK i udostępniane bankom są objęte tajemnicą bankową. System odpowiednich zabezpieczeń i procedur całkowicie uniemożliwia dostęp osób nieuprawnionych do danych.

Dane przekazywane są do BIK już w momencie rozpatrywania wniosku kredytowego, a potem w trakcie obsługi kredytu bank aktualizuje je przynajmniej raz w miesiącu. Jeśli klient spłaca kredyt terminowo, jego dane przetwarzane są w BIK od chwili ich przekazania aż do całkowitej spłaty kredytu. Jeżeli klient wyrazi zgodę, dane te mogą zostać w bazie BIK także wtedy, gdy raty kredytu są już spłacone, co pozwala kredytobiorcy na zbudowanie pozytywnej historii kredytowej.

Dane mogą być również przetwarzane bez zgody klienta przez okres 5-letni, jeśli kredytobiorca nie regulował spłat dopuszczając się zwłoki powyżej 60 dni oraz jeśli upłynęło kolejnych 30 dni od momentu poinformowania klienta przez bank o zamiarze przetwarzania danych bez jego zgody.

BIK gromadzi informacje zgodnie z konkretnymi, ściśle określonymi procedurami, w różnych bazach w zależności od charakteru informacji. Informacje identyfikacyjne oraz informacje o zobowiązaniach finansowych osób fizycznych i przedsiębiorców trafiają do Bazy Informacji o Rachunkach Kredytowych (BIORK), dzięki której można szybko zidentyfikować wypłacalnych klientów oraz tych którzy nie mają zdolności kredytowej, lub nie regulują terminowo należności. W bazie znajdują się wszystkie dane na temat aktualnego stanu spłacania rat, wraz z historią kredytową dotyczącą danego kredytu.

Wszystkie zapytania na temat klientów kierowane przez banki i SKOK-i do BIK gromadzone są w Bazie Informacji o Zapytaniach, która  jest aktualizowana w czasie rzeczywistym, już w momencie wysyłania przez bank zapytania. Na bieżąco uaktualniana jest także Baza Informacji o Monitoring, w której gromadzone są okresowe zapytania o aktywność kredytową, kierowane do BIK przez banki i SKOK-i. Dostępna jest także baza SI BIK – Przedsiębiorca, która umożliwia bankom pozyskiwanie informacji o historii kredytowej przedsiębiorców, monitorowanie sytuacji dłużników oraz udzielonych kredytów.

Biuro Informacji Kredytowej czerpie także z niektórych elementów bazy prowadzonej przez Związek Banków Polskich. Dodatkowo ma dostęp do bazy Biura Informacji Gospodarczej InfoMonitor, gdzie gromadzone są dane związane z zadłużeniem konsumentów i przedsiębiorców z każdego sektora gospodarki.

Kredytobiorca ma dostęp do danych BIK

Na wniosek klienta Biuro Obsługi Klienta BIK przygotowuje na jego temat raporty. Do wyboru mamy więcej niż jedną możliwość. Raport PLUS i Raport PLUS z Informacją o Ocenie Punktowej możemy otrzymać, jeżeli uiścimy odpowiednią opłatę. W celu otrzymania raportu należy wypełnić wniosek, dostępny w BOK lub na stronie internetowej www.bik.pl, a następnie złożyć go w Biurze Obsługi, ewentualnie wysłać listem poleconym. Gotowy raport można odebrać osobiście lub otrzymać drogą pocztową. Dodatkowo warto pamiętać, że raz na 6 miesięcy każdy może bezpłatnie sprawdzić, jakie informacje na jego temat posiada BIK.

Jakie informacje BIK przekazuje w Raporcie PLUS?

Informacje te dotyczą zapytań na temat wnioskodawcy, które kierowane są do BIK przez banki i SKOK-i, związane z aktualnym stanem posiadanych zobowiązań kredytowych, a także ewentualnymi zaległościami. Raport opisuje także stan poręczanych przez wnioskodawcę zobowiązań, a także wszystkich spłaconych i zamkniętych kredytów. Raport PLUS z Informacją o Ocenie Punktowej zawiera dodatkowo tzw. scoring (ocenę punktową klienta), wykorzystywany przez banki w procesie podejmowania decyzji kredytowych.

Istnieje również możliwość pobierania online raportu zawierającego historię kredytową poprzez internetowe konto bankowe. Pozwala to szybko i na bieżąco monitorować swoją historię kredytową.

Pozytywne strony BIK

Umiejętnie kształtowana historia kredytowa ułatwia i uwiarygodnia proces starania się o kredyty. Dodatkowo kredytobiorca nie jest zobowiązany uzyskiwać każdorazowo pisemnych zaświadczeń o stanie zobowiązań różnych instytucji, co znacznie przyspiesza cały proces. Banki i inne instytucje finansowe mają możliwość błyskawicznego sprawdzenia swoich potencjalnych i aktualnych klientów, co w znacznym stopniu zmniejsza ryzyko kredytowe.