Otyłość – choroba XXI wieku

Otyłość – choroba XXI wieku

Otyłość to problem zdrowotny, osiągnęła już rozmiary pandemii. Otyłość to choroba numer jeden na świecie! Badania Światowej Organizacji Zdrowia wykazały, że na świecie żyje około miliarda ludzi z nadwagą, a otyłość będzie niedługo przyczyną większej liczby śmierci niż palenie papierosów!

W ciągu ostatnich lat liczba dzieci otyłych podwoiła się! Nadwaga jest wynikiem niezdrowego odżywiania, jedzeniem hamburgerów, słodyczy, chipsów, zamiast zdrowych warzyw i owoców. Niestety nadal wiele matek i babć uważa, że niemowlę powinno być pulchniutkie i że jest to oznaką zdrowia. Prawda jest jednak taka, że z 50% dzieci z dużą nadwagą wyrosną  osoby otyłe z chorobami serca, przemiany materii i narządów ruchu!

Przyczyny otyłości

czynniki dziedziczne

Skłonność do otyłości często tyczy się całych rodzin. U 70% ludzi otyłych chociaż jedno z rodziców również było otyłe.
Dokładny mechanizm występowania otyłości dziedzicznej nie jest znany. Wiadomo, że ma na to wpływ kilka genów odpowiadających za przyjmowanie pokarmów i wydatkowanie energii.

czynniki fizjologiczne

Apetyt regulowany jest wielkością, częstością, składem oraz smakiem posiłku. Jest też pod kontrolą ośrodkowego układu nerwowego. Na łaknienie wpływają niektóre neurotransmitery, szczególnie serotonina, dopamina, noradrenalina. Noradrenalina zwiększa np. apetyt na węglowodany, zaś serotonina działa przeciwstawnie.
Nadmiar węglowodanów z pożywienia jest początkowo odkładany w wątrobie w formie glikogenu, a następnie przekształcany w tłuszcz.
Nadmiar aminokwasów pochodzących z białka, na początku również przekształcany jest w glikogen, a potem w tłuszcz (trójglicerydy). Kilogram tłuszczu magazynuje jakieś 7000 kcal.

czynniki psychologiczne

Otyłość może być uzależnieniem, sprawiać, że człowiek traci kontrolę nad jedzeniem.
Wpływa to źle na jakość życia. Bardzo często osoby otyłe unikają ludzi, boją się ich lub wstydzą. Jednak zdarza się również tak, że otyłość staje się czyimś sposobem na życie, wiele ludzi tłumaczy się osobistymi niepowodzeniami i „zajada” problemy, w ten odreagowując smutek czy gniew. Ślepo wierzą w to, że jeśli tylko schudną, nagle w ich życiu wszystko zacznie się układać. Do otyłości przyczynia się też długotrwały stres i depresja.

styl życia

Otyłość to wynik spożywania dużej ilości tłuszczu i zbyt małej aktywności fizycznej. Badania potwierdziły, że co drugi dorosły Polak cierpi na nadwagę lub otyłość, co ma głownie związek z brakiem ruchu.

tłuszcze

Otyłość z powodu dużych ilości tłuszczu w diecie jest zależna nie tylko od spożywanych w nadmiarze kalorii. Kalorie pochodzące z tłuszczu są łatwo przekształcane na nasz własny zapasowy tłuszcz tkankowy, z kolei kalorie z węglowodanów potrzebują 23% energii dla zamiany w tłuszcz tkankowy (lipogenezy) i 12% energii do zamiany w glikogen w wątrobie (glikogenezy), co daje razem 35%.

Tłuszcz słabiej niż inne składniki zmniejsza apetyt. Pomimo tego, że już mała ilość tłuszczu ma dużą wartość energetyczną, my nadal nie czujemy się nasyceni. Wiadomo także, że tłuszcz przyspiesza opróżnianie żołądka.

niektóre leki

1. Glukokortykosteroidy
2. Leki przeciwcukrzycowe: insulina, pochodne sulfonylomocznika
3. Leki przeciwdepresyjne
4. Leki działające na ośrodkowy układ nerwowy
5. Leki przeciwnadciśnieniowe np.: Iporel, Minipress (=Polpressin), Propranolol
6. Hormony płciowe: progestageny
7. Różne: fenotiazyna, Peritol (=Protadina), sole litu

[tube]https://www.youtube.com/watch?v=CoPluTKGnjo[/tube]

Choroby, które towarzyszą otyłości:

• Cukrzyca typu II – aż 80-90% cierpiących na cukrzycę to osoby otyłe
• Udar mózgowy – ryzyko wystąpienia udaru u osób otyłych zwiększa się dwukrotnie
• Kamica pęcherzyka żółciowego – u osób otyłych występuje 6 razy częściej
• Refluks żołądkowo-jelitowy – u osób otyłych występuje 10 razy częściej
• Hiperlipidemia (podwyższony poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi)
• Niewydolność sera
• Choroba niedokrwienna serca
• Nadciśnienie tętnicze
• Zmiany zwyrodnieniowe stawów, kolanowych i kręgosłupa
• Zaburzenie oddychania podczas snu – zespół hipowentylacji, bezdech senny
• Żylaki kończyn dolnych
• Zaburzenia hormonalne i powikłania ciąży
• Zespół „X” (polimetaboliczny) – zespół ogólnoustrojowych zaburzeń, na który się składają: otyłość brzuszna, upośledzona tolerancja glukozy, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia lipidowe (podwyższony poziom cholesterolu i/lub trójglicerydów), choroba niedokrwienna serca, dna moczanowa, podwyższony poziom fibrynogenu, wzmożone wydalanie albumin z moczem.

Kiedy schudniemy…

• Obniży się ciśnienie tętnicze
• Obniży się poziom glukozy we krwi i wzrost wrażliwości na insulinę, co jest ważne u chorych z upośledzoną tolerancją glukozy oraz cukrzycą
• Obniży się poziom cholesterolu całkowitego i frakcji LDL oraz wzrośnie poziom korzystnej frakcji HDL
• Zmniejszy się ryzyko rozwoju choroby wieńcowej
• Poprawi się samopoczucie, będziemy mieć szansę na dłuższe życie
• Zyskamy energię życiową, poprawi się nasza samoocena i wiara w siebie.

Leczenie otyłości

W leczeniu otyłości najważniejsza jest oczywiście dieta, około 1200 kcal dziennie, wyeliminowanie tłuszczów, cukrów prostych oraz alkoholu. Spożywane posiłki powinny być jak najbardziej urozmaicone. Mniej kaloryczne diety (400-1000 kcal) można przeprowadzać tylko pod ścisłą kontrolą lekarza.

Musimy jednak pamiętać o zmianie nawyków żywieniowych i większej aktywności fizycznej, gdyż bez tego nie mamy co liczyć na efekty. Żadna z diet nie zapewnia w stu procentach zmniejszenia masy ciała na zawsze, dlatego trzeba się pilnować, aby nie doszło do efektu jo-jo.