Przyczyny wprowadzenia stanu wojennego
Przyczyny wprowadzenia stanu wojennego
O tym, dlaczego wprowadzono stan wojenny, w jakich okolicznościach, wiedzieć powinien każdy Polak. Niestety, wiedza historyczna w naszym społeczeństwie, co potwierdzają różne przeprowadzane badania, jest na poziomie zatrważającym – powoli tracimy swoją tożsamość narodową, nie pamiętając o najważniejszych dla naszego kraju faktach historycznych.
Dlatego dzisiaj mamy dla Ciebie nieco informacji związanych z okolicznościami wprowadzania stanu wojennego. Zapraszamy do lektury!
W listopadzie 1980 r. sąd zarejestrował Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”. W całym okresie istnienia wstąpiło do niego ok. 10 milionów Polaków, w tym wielu członków PZPR. Powstawały także kolejne organizacje: NSZZ Rolników Indywidualnych i Niezależne Zrzeszenie Studentów. Zaczął się ukazywać „Tygodnik Solidarność”, którego redaktorem naczelnym był Tadeusz Mazowiecki.
Sytuacja w Polsce zaniepokoiła Związek Radziecki. Rozpoczęła się koncentracja Armii Radzieckiej w pobliżu granicy z Polską.
I sekretarz KC PZPR Stanisław Kania w czasie wizyty w grudniu 1980 r. w Moskwie uprzedził, że interwencja Armii Radzieckiej spotka się ze zdecydowanym oporem ze strony Polaków. W lutym 1981 r. nowym premierem został gen. Wojciech Jaruzelski. Władze prowokowały liczne konflikty. Przykładem tego może być incydent w Bydgoszczy, gdzie na posiedzenie tamtejszej Wojewódzkiej Rady Narodowej zaproszono działaczy „Solidarności”, a później ich pobito i usunięto siłą.
Władze chciały wywołać niechęć społeczeństwa wobec „Solidarności”, tłumacząc, że braki w zaopatrzeniu spowodowane są strajkami. Wiosną i latem 1981 r. miały miejsce wydarzenia, które w znaczący sposób wpłynęły na nastroje Polaków. Pierwszym był zamach tureckiego terrorysty na papieża, drugim śmierć prymasa Stefana Wyszyńskiego. We wrześniu i październiku 1981 r. odbył się I Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność”, który wybrał Lecha Wałęsę na przewodniczącego Związku. Na zjeździe zostało sformułowane posłanie do ludzi pracy Europy Wschodniej, w którym „Solidarność” wzywała do tworzenia wolnych związków zawodowych. Apel ten spotkał się z negatywną oceną ZSRR, gdzie odebrano go jako wezwanie do walki z władzami komunistycznymi w państwach bloku radzieckiego. W październiku 1981 r. funkcję I sekretarza KC PZPR powierzono gen. Wojciechowi Jaruzelskiemu, który był już ministrem obrony i premierem rządu.
W nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r. wprowadzono stan wojenny mocą dekretu Rady Państwa, co było działaniem bezprawnym, ponieważ konstytucja zabraniała wydawania takich dekretów w czasie trwania sesji sejmu. Władzę przejęła Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego, której przewodniczył gen. Wojciech Jaruzelski.
Zawieszono działalność związków zawodowych, zakazano strajków, zdelegalizowano część organizacji społecznych, wiele osób aresztowano lub internowano (w całym stanie wojennym internowano ok. 10 tyś. ludzi). Przerwana została łączność telefoniczna, a po przywróceniu poddano ją kontroli. Cenzurowano prywatną korespondencję. Mogły ukazywać się tylko dwa pisma – „Trybuna Ludu” i „ Żołnierz Wolności”. Oskarżono „Solidarność” o przygotowywanie wojny domowej i dawano do zrozumienia, że wprowadzenie stanu wojennego jest „mniejszym złem” wobec groźby interwencji ZSRR.
Wprowadzenie stanu wojennego było ogromnym zaskoczeniem dla związkowców, w związku z czym jedynie w kilku ośrodkach zostały przeprowadzone strajki. Jeden z dramatyczniejszych miał miejsce w kopalni węgla kamiennego „Wujek”, gdzie milicjanci otworzyli ogień do strajkujących, tym samym przyczyniając się do śmierci 9 osób.
Poniżej film przedstawiający pełne ogłoszenie stanu wojennego.
[tube]http://www.youtube.com/watch?v=5qdfH_DKHVU[/tube]
