Wierzenia ludów antycznych

bogowie olimpijscy

Bogowie olimpijscy

Każda religia ma swoje początki. W czasach starożytnych wyznawano wielobóstwo, każdy bożek odpowiedzialny był za określoną sferę ludzkiego działania. W dzisiejszym artykule szereg ciekawostek z religią antyczną w tle.

Zapraszam do lektury!

Bogowie greccy i rzymscy

Grecy i Rzymianie, podobnie jak ludy antyczne, oddawali cześć nie jednemu, lecz wielu bóstwom, czyli wyznawali politeizm. Bogowie greccy obdarzeni byli wyglądem i uczuciami ludzkimi. Nie sposób zliczyć różnych, związanych z nimi mitami, które od ponad 3000 lat służą za inspirację rzeźbiarzom, malarzom, muzykom i pisarzom.

Świątynie i święta

Pierwsi bogowie czczeni przez Greków i Rzymian sprawowali opiekę nad żniwami, źródłami, małżeństwem i rodziną. Starożytni wielbili również wielkich bogów i wznosili dla nich świątynie. Raz do roku gromadzili się, by wspólnie świętować na ich cześć. W Atenach sławili Atenę, a co cztery lata Grecy schodzili się do Olimpii, aby ku chwale Zeusa, uczestniczyć w zawodach sportowych, nazwanych od nazwy miejscowości igrzyskami olimpijskimi (pierwsza olimpiada w 776 r. p.n.e.) W Delfach odbywały się obrzędy ku czci boga Apollona połączone z muzyką i grami sportowymi. Grecy pytali go o przyszłość a bóg przepowiadał ustami kapłanki Pytii.

Panteon rzymski, to nie tylko świątynia poświęcona wszystkim bogom, ale także ogół bogów i bogiń danej religii. Panteon grecki dzielił się na rodziny, rzymski był raczej nieuporządkowany. Pierwsi bogowie rzymscy – Flora, Pomona, Saturn, Wulkan- nie mieli zresztą ludzkiego wyglądu.

Herosi – półbogowie

Narodzeni ze związku bogini lub boga z człowiekiem byli szczególnie lubiani przez Greków. Najsłynniejszym z nich był Herakles, obdarzony niezwykła siłą, syn Zeusa i ziemskiej kobiety. Zasłynął dzięki pracom, jakie musiał wykonać, zanim zasiadł na Olimpie obok bogów. Herakles znany jest bardziej pod imieniem Herkules nadanym mu przez Rzymian. Inny heros – Ulisses (Odys) jest jednym z bohaterów Homera, któremu przypisuje się autorstwo Iliady i Odysei.

Ofiary i obrzędy

Zacznijmy od pytania, na czym polegały religia rzymska i grecka? Głównie na składaniu bogom darów i ofiar w celu uzyskania spokoju, zwycięstwa czy powodzenia w walce. Każdego dnia ojciec rodziny rzymskiej ofiarował bogom kilka kropel oliwy oraz nieco żywności, by sprawowali pieczę nad jego domostwem.

Podczas wielkich świąt prowadzono wiele zwierząt w procesji do świątyni, gdzie następnie pozbawiano je życia. Część ciał palono w ofierze bogom, resztę zjadali uczestnicy religijnego święta. W Rzymie ceremonie te odbywały się w dni, w których zakazana była działalność publiczna. Dni te obowiązkowo należało poświęcić bogom. Rzymianie byli bardzo przesądni – interpretowali zjawiska przyrodnicze, by znać wolę bogów.

bogowie aztekówBóstwa Majów, Azteków i Inków

Spośród wielu starożytnych ludów zamieszkujących Amerykę, Majowie, Aztekowie i Inkowie pozostawili po sobie zadziwiające pomniki. Oprócz kilku relacji spisanych w okresie podbojów hiszpańskich nie istnieje żaden tekst, który opowiadałby ich historię. Na szczęście ryte stele, płaskorzeźby, rzeźby, freski i świątynie stanowią archeologiczne świadectwa, z których można dowiedzieć się czegoś więcej o tych ludziach.

Bogowie Majów

W okresie Dawnego Cesarstwa, Majowie wznieśli wielkie centra religijne. Piramidy, świątynie, pałace otoczone były rozległymi placami. W tak wyglądających miasteczkach kapłani stworzyli pismo i kalendarz. Wierni gromadzili się, by czcić bogów. Niektóre z nich były dobroczynne, inne okrutne. A oto one:

  • Hunabku – jedyny bóg, ojciec bogów;
  • Itzamna – pan nieba, główny bóg kapłanów;
  • Ixchel – towarzyszka Itzamna, bogini matka;
  • Chac – bóg deszczu, to on sprawiał, że tak dobrze wzrastają plony kukurydzy, najpopularniejszy z bogów;
  • Yumkaax – bóg kukurydzy;
  • Ah Puch – bóg śmierci.

Bogowie Azteków

Od XIII wieku Aztekowie zdobyli rozległe imperium zamieszkiwane przez ludność wiejską. Naśladowali wojowników tolteckich w życiu , dlatego też stali się wojownikami. Bogowie azteccy wywodzili się z ich przeszłości bądź też byli zapożyczani od podbitych ludów:

  • Quetzalcoatl i Tezcatlipoca – bóg słońca i wojny;
  • Ometeotl – wyższy bóg, którego nie należało przedstawiać;
  • Tlaloc – bóg deszczu, grzmotu i wegetacji;
  • Tonantzin – bogini matka.

Stolica Azteków

Otoczony ze wszystkich stron wodami Tenochtitlan był centrum kulturowym i religijnym państwa. W szkołach odpowiednio przygotowanych dla młodych kaplanów, uczono ich podstaw matematyki, astronomii i medycyny. Później przewodzili oni świętom i obrzędom składania ofiar na cześć bogów. Na samym szczycie piramidy wierzeń Azteków znajdowała się świątynia Tlaloca, boga piorunów i deszczu. Po drugiej stronie wnosiła się okrągła piramida księżyca, miejsce do gry w piłkę, place i targowiska.

Gra w pelotę była grą religijną. Na rycinie boisko do gry zaznaczano krzyżem. Na jednym boku krzyża umieszczone były bramki, które były wysoko zawieszonymi obręczami – przez nie należało przerzucić pelotę, czyli piłkę. Gracze z reguły byli poświęcani bogom w ofierze.

Gry i ofiary z ludzi

U Majów z Nowego Imperium i u Azteków gra w piłkę i ofiary z ludzi były niezbędne do przetrwania ludów. Wierzono, że słońce potrzebuje energii, którą czerpało właśnie ze składanych ofiar. Dlatego też Aztekowie systematycznie wszczynali i wyruszali na wojny, biorąc do niewoli jeńców przeznaczonych na ofiary. Jeńcy ci konali w straszliwych męczarniach: przeszywani strzałami, paleni w ogniu, z odciętą głową lub wyrwanym sercem… Niektóre ceremonie były imponujące, orszak towarzyszący ofiarom wolno wspinał się po stromych schodach piramidy. Gdy ofiara była już spełniona, ciała zrzucano do podnóża piramidy, na pastwę tłumów. Nie ustaną i nie ustanie więc obieg promiennego słońca i słońca nocy, tak niezbędnych dla życia.

Inkowie – synowie słońca

Około XII wieku Manco Capac, pierwszy z rodu Inków, miał wizję boga-słońca. Od tego czasu przywódcy Inków nazywali się Synami Słońca, a w ich królestwie rządził bóg. Religia stała się religią państwową. W stolicy, Cuzco, posągi bogów podbitych ludów traktowano jako mniej ważne. Bogowie oficjalni to:

  • Inti – bóg-słońce, przodek rodziny cesarzy;
  • Viracocha – bóg czczony od XV wieku;

Każda religii ma w sobie mroczne tajemnice czy dziwne rytuały. Do dzisiejszych czasów, co prawda, nie przetrwało składanie ofiar z ludzi, ale inne ofiary tak – nadal ofiarowuje się bóstwom zwierzęta, jedzenie czy dary pieniężne.

Reply