Rewolucja gospodarcza w Chile

Rewolucja gospodarcza w Chile

Chile to dopiero 38 kraj na świecie pod względem powierzchni, która wynosi około 756 tysięcy kilometrów kwadratowych. Kraj Ameryki Północnej zajmuje dopiero 60 miejsce pod względem ludności na całym świecie… Jak to się więc stało, że w 1973 roku Chile, z Augusto Pinochetem na czele, dokonało przewrotu gospodarczego na skalę światową?

Chile w latach 70. XX wieku

Rewolucja gospodarcza rozpoczęła się od tak zwanego puczu, który dokonał się w Chile dnia 11 września 1973 roku. Przyczynom radykalnych działań opozycji, było spustoszenie gospodarki kraju przez ówczesnego prezydenta, wybranego w niezależnych wyborach – Salvadora Allende (patrz zdjęcie). Warto jednak zaznaczyć, że przelał on jedynie czarę goryczy, gdyż problemy państwa zaczęły się wcześniej i dotyczyły głównie wysokiej inflacji, a także archaicznego podziału dochodu narodowego, efektem czego był wyraźny podział na lepszych i gorszych, biednych i bogatych. Jak głoszą plotki w działalność propagandową i dezinformacyjną podczas tamtejszych wyborów zaangażowane były jednostki wywiadowcze dwóch krajów – USA i ZSRR.

Główną propozycją ratowania chilijskiej gospodarki była reforma agrarna, która miała na celu przede wszystkim znaczącą redukcję bezrobocia wśród najbiedniejszych. Polegała na wykupieniu przez państwo działek i oddania ich do użycia chłopom na wsi. Jednak ilość działek była większa w stosunku do chłopów na wsi, w związku z czym plan spalił na panewce. Jego następstwem był Marsz Pustych Garnków, który najdobitniej ukazał głód jaki był obecny w Chile za panowania komunisty Allende.

Reformy

Pierwszym wprowadzonym autorskim pomysłem Pinocheta była współpraca ze szkołą chicagowskiej ekonomii, zwaną również jako Chicago Boys. Ich plan polityczny zakładał niemalże całkowitą prywatyzację firm, otwarcie się na międzynarodową wymianę, co skutkowało obniżeniem ceł o około 35 %, a także późniejszym zmniejszeniem wydatków rządowych o jakieś 27 %.

Wolny rynek objawiał się powoli tam, gdzie państwo dotychczas zarządzało. Mowa tutaj dokładniej o oświacie, służbie zdrowie, opiece społecznej, systemie emerytalnym, a także budownictwie mieszkaniowym. Znacząca redukcja wydatków budżetowych pozwoliła w ciągu czterech lat (1974-1978) zwiększyć PKB, o bagatela 6%.

Kolejną poważną reformom była zmiana sposobu zarządzania funduszami emerytalnymi z sektora państwowego do prywatnych firm. Każdy obywatel może indywidualnie wybrać firmę ubezpieczeniową, która co ważne inwestuje wpłacone pieniądze, a nie jak miało to miejsce do tej pory, przeznacza je na wypłatę bieżących emerytur. System ten pobiera zaledwie 10 % wynagrodzenia i pozwala na uzyskanie emerytury wysokości koło 80 %. Dla porównania w Polsce wpłacamy 40 %, natomiast otrzymujemy 68 %.