Rola psychiki w sporcie

Rola psychiki w sporcie

Specjaliści od psychologii często powtarzają – najważniejszą sprawą jest „czysty umysł”. Tego typu hasła nie zawsze jednak przekonują sportowców, którzy zaniedbują sferę przygotowania psychologicznego. Czy słusznie?

Okazuje się, że nie. I w tym artykule przeanalizuję kwestię zmian biochemicznych zachodzących w organizmie sportowca.

Kora mózgowa i nasze reakcje na nadchodzące zawody, ćwiczenia i treningi mają spory wpływ na sprawność naszego ciała. Badacze są zgodni – w zależności od tego, jak podejdziemy do wysiłku, zmienia się zawartość dwóch substancji w naszym organizmie:

• poziomu cukru,
• poziomu kwasu mlekowego we krwi.

Każdy zawodnik jest inny i każdy reaguje inaczej na sytuacje stresowe. Dlatego tak ważne w treningu sportowym są również zajęcia z psychologiem. Szczególnie dla tych, którzy mają problem z opanowaniem stresu, taka pomoc może być niezbędna.

„ZAKWASZENIE” PRZED STARTEM

Jak się okazuje, zmiany we krwi zawodników zachodzą jeszcze przed samym rozpoczęciem zawodów! To niezwykłe odkrycie pokazuje, jak duże znaczenie dla zawodników mają godziny, a nawet dni przed meczem.

Te badania tłumaczyłyby także zgubny wpływ nadmiernej mobilizacji przedstartowej i późniejszego efektu „spalenia”. Często w trakcie zawodów okazuje się, że ich stawka przerosła sportowca. Szczególnie dotyka to młodego, bardzo ambitnego człowieka.

W okresie przedstartowym mamy do czynienia z:

• podwyższeniem poziomu cukru we krwi,
• podwyższeniem poziomu kwasu mlekowego we krwi,
• podwyższeniem poziomu tłuszczowców we krwi,
• zwiększeniem przemiany gazowej.

I tym oto sposobem piłkarz przed meczem ma około 40 mg% więcej cukru we krwi i o niespełna 7 mg% więcej kwasu mlekowego. Jeśli chodzi o wzrost poziomu cukru, to piłka nożna jest pod tym względem absolutnie wiodącą dyscypliną. Żaden inny sport nie wpływa tak intensywnie na skok jego poziomu przed startem. Natomiast zawartość kwasu mlekowego we krwi znacząco rośnie też u koszykarzy czy wioślarzy – kolejno o 5 mg% i 4 mg%.

Warto w tym momencie zauważyć pewną zależność. Im wysiłek, który podejmujemy, jest intensywniejszy, tym większy poziom cukru i kwasu mlekowego we krwi jeszcze przed rozpoczęciem pracy. Odkrycie to udowodniono, badając krew zawodników przed startem zawodów i po ich zakończeniu.

GŁOWA PROWADZI MIĘŚNIE?

Ma znaczenie również to, co dzieje się w naszej głowie w trakcie trwania wysiłku fizycznego. W tym momencie warto zastanowić się, jakie czynniki mają wpływ na nasz stan psychiczny podczas aktywności fizycznej.

Na pewno są to czynniki zewnętrzne, takie jak: wygląd otoczenia, klimat, pogoda, sukces czy niepowodzenie.

Łatwiej biegać po drodze, nawet tej ulicznej, niekoniecznie leśnej, niż „robić kółeczka” wokół boiska. W pierwszej sytuacji nie ma mowy o stagnacji czy nudzie, w drugim już jak najbardziej. Udowodniono, że biegacz łatwiej ukończy bieg po terenie urozmaiconym niż przebiegając określony dystans po bieżni stadionu.

Rzecz jasna, na nasze emocje największy wpływ mają wyniki, więc w trakcie zawodów bardziej od otoczenia liczy się to, czy nasza praca przynosi pozytywny efekt. Jeśli wygrywamy – uwalniają się hormony szczęścia, czujemy się radośnie i mamy poczucie spełnienia, a poziom cukru we krwi jest u nas wyższy niż u przeciwnika, którego pozostawiliśmy w przegranym polu. Stan psychiczny przegrywającego ulega pogorszeniu, a poziom cukru w jego krwi obniżeniu.

PORA NA ZMIANY!

To, jak się czujemy w czasie zawodów, ma więc wpływ na biochemiczne zmiany w naszym organizmie oraz na nasze wyniki. Tak więc widać, że w profesjonalnym sporcie niezwykle istotne jest dbanie o dyspozycję psychiczną zawodnika. Reakcje na wysiłek, które wpływają później na jego efekty, zachodzą i są istotne nawet na kilka dni po starcie. Już wtedy warto zadbać o właściwe nastawienie mentalne do występu sportowego.

 Taka wiedza przydatna będzie również wielu sportowcom-amatorom. Entuzjaści aktywnego spędzania czasu mogą teraz skutecznie poprawiać własne wyniki, ale też sprawiać, by samopoczucie po wysiłku było lepsze. Wiedząc to wszystko, od dzisiaj możemy świadomie zadbać o poprawę własnych rezultatów!