Wypracowanie maturalne z języka polskiego pod lupą
Dobrze napisane wypracowanie maturalne to klucz do zdania egzaminu z języka polskiego i zdobycia ilości punktów, która zagwarantuje dostanie się na wymarzoną uczelnię. Owszem, nie wszędzie i nie na każdej uczelni wynik z matury z języka polskiego jest brany pod uwagę, jednak na pewno jak najlepsze jej zdanie jest mile widziane, chociażby tylko dlatego, że jako Polacy powinniśmy posiadać umiejętność pięknego władania naszym językiem.
Wypracowanie maturalne nie ma narzuconej formy, nie oznacza to jednak, że możemy pisać to, co nam się podoba. Każdy tekst, niezależnie od tego, czy jest to wypracowanie maturalne, czy esej, czy nawet wypowiedź ustna, powinien spełniać pewne formy gatunkowe. Warto więc poznać je zawczasu, aby na maturze zadbać o właściwą kompozycję i styl wypracowania oraz wyciągnąć odpowiednie wnioski.
Wypracowanie maturalne krok po kroku
Pisząc wypracowanie maturalne, dobrze jest wybrać sobie jakiś gatunek – najlepiej rozprawkę albo esej – tę pierwszą wówczas, gdy raczej mało czytasz i rzadko piszesz, ten drugi, gdy chcesz się wyróżnić, a równocześnie posiadasz dojrzałość intelektualną oraz emocjonalną i pewną wprawę w pisaniu.
Oczywiście wypracowanie maturalne dotyczy fragmentu tekstu książki lub kilku fragmentów i przede wszystkim do nich należy się odnosić. Najpierw jednak trzeba dobrze przeanalizować temat wypracowania maturalnego – znaleźć i dobrze zrozumieć, jakie polecenie zostało w nim zawarte, zastanowić się, co dokładnie trzeba zrobić – czy opisać, czy scharakteryzować, czy porównać, czy odwoływać się do innych tekstów, czy tylko do przedstawionych fragmentów itp.
Kolejnym ważnym krokiem jest wnikliwa analiza każdego z załączonych do tematu tekstów. Możesz robić to w brudnopisie, pisząc wnioski, nie streszczając tekst, co potem będzie niepotrzebne w Twoim wypracowaniu. Skupiaj się raczej na argumentach nawiązujących do tematu wypracowania, nie unikaj wypisywania wniosków w punktach, które potem będzie można rozwinąć itp.
Przygotuj sobie plan wypracowania – uwzględniaj w nim argumenty oraz dbaj o to, aby każdy z nich nawiązywał do tematu i do poprzednich akapitów, od razu szukaj dowodów potwierdzających słuszność każdego z argumentów.
Elementy wypracowania maturalnego
Dopiero po takim przygotowaniu możesz rozpocząć pisanie wypracowania, które powinno składać się ze wstępu, rozwinięcia i zakończenia.
Wstęp powinien zajmować kilka akapitów, wyjaśnienie Twojego rozumienia tematu, określenie kontekstów, miejsca fragmentu tekstu w całym utworze, tezę, którą będziesz udowadniał itp.
W rozwinięciu, najważniejszej części wypracowania maturalnego, powinieneś dawać argumenty i popierać je dowodami, m.in. w formie cytatów, a także wnioskami cząstkowymi. Staraj się zgromadzić jak najwięcej argumentów, bo to właśnie za nie są punkty. Unikaj powtórzeń, gdyż obniżają one ocenę za stylistykę tekstu.
W zakończeniu odnieś się do każdej części tematu, zbierz wszystkie wnioski cząstkowe w jedną całość, przyczyny danego zjawiska, jego mechanizmy i konsekwencje, a także własną ocenę.
Powodzenia!