Osteoporoza – co i jak?
Osteoporoza, inaczej zwana zrzeszotnieniem kości, jest chorobą, która powoduje, że twarde początkowo kości stają się kruche, cienkie, słabe i podatne na złamania.
W USA każdego roku 1,3 miliona notowanych złamań kości jest spowodowanych osteoporozą.
Skutki osteoporozy
Schorzenie powoduje zmiany zwyrodnieniowe we wszystkich kościach, ale na złamania szczególnie narażone są kości kręgosłupa (złamania trzonów kręgów), kości udowe i nadgarstki.
Złamania kości udowych są szczególnie niebezpieczne u ludzi starszych, ponieważ długotrwałe unieruchomienie z powodu złamania często prowadzi do zapalenia płuc czy zatorowości tętniczej. Około 1/3 starszych kobiet ze złamaniami umiera w okresie 6 miesięcy.
W USA na osteoporozę choruje 24 miliony ludzi, z czego co najmniej 80 % to kobiety. Uważa się, że kobiety w większym stopniu narażone są na osteoporozę, bowiem ich kości są z natury lżejsze i cieńsze, a zmiany hormonalne w okresie przekwitania i menopauzy przyspieszają utratę tkanki kostnej. U mężczyzn choroba ta występuje najczęściej po 70. roku życia
Dlaczego chorujemy na osteoporozę?
Nie znamy wprawdzie bezpośredniej przyczyny zapadania na osteoporozę, jednakże mechanizm, który powoduje zrzeszotnienie kości, poznany został przez naukowców dosyć dobrze. U zdrowego człowieka każdego roku wymianie (odnowie) ulega około 6 – 12 % masy tkanki kostnej. Około trzydziestego roku życia masa tkanki kostnej człowieka osiąga maksimum, w kolejnych latach kości zaczynają tracić wapń (minerał, który nadaje im twardość) coraz intensywniej, ale przede wszystkim szybciej, niż jego zasoby zostają odnawiane. W związku z tym można powiedzieć, iż proces odnowy kości przebiega coraz wolniej, a kości stają się cieńsze. U kobiet gęstość kości gwałtownie maleje po okresie pierwszych 3-7 lat po menopauzie, następnie proces ten ulega spowolnieniu.
Jak przeprowadzić test wchłaniania wapnia?
Jeśli chcesz sprawdzić, czy wapń zawarty w stosowanych przez Ciebie tabletkach łatwo ulegnie wchłonięciu z przewodu pokarmowego, możesz w domu wykonać następujący test:
Wrzuć tabletkę do 3/4 szklanki octu winnego o temperaturze pokojowej i mieszaj co 2-3 minuty. Tabletka powinna rozpaść się po około 30 minutach. Jeżeli nie ulegnie rozpadowi – należy zrezygnować ze stosowania tego preparatu i kupić inny.
Lepiej zapobiegać niż leczyć!
Aby zapobiegać rozwojowi osteoporozy jedz produkty bogate w wapń – chude mleko, chudy jogurt, brokuły, kalafior, łososia, nasionka sezamu, migdały, warzywa o zielonych liściach i niektóre produkty z soi (tofu).
Unikaj produktów, które zmniejszają wchłanianie wapnia, np. ciemnego mięsa, napojów chłodzących, alkoholu w nadmiarze i kofeiny.
Zrezygnuj z palenia papierosów. Kobiety, które palą, są o 50% bardziej narażone na ryzyko wystąpienia osteoporozy w porównaniu z kobietami niepalącymi.
Nie używaj także leków zobojętniających zawierających aluminium, gdyż hamują one wchłanianie wapnia z przewodu pokarmowego, wiążąc fosfor.
Ocena ryzyka zachorowania na osteoporozę
Jeżeli chcesz dowiedzieć się, czy jesteś narażony na zachorowanie na osteoporozę, odpowiedz na zamieszczone poniżej pytania. Im więcej udzielisz odpowiedzi twierdzących, tym większe jest u Ciebie ryzyko zachorowania na osteoporozę.
Czy w Twojej rodzinie były przypadki osteoporozy i złamań kości udowych?
Czy wypijasz więcej niż cztery filiżanki kawy zwierającej dużą ilość kofeiny?
Czy masz drobną i smukłą sylwetkę?
Czy Twoje włosy były przed 40. rokiem życia w 50 % siwe?
Czy pijesz więcej niż 3 szklanki napojów gazowanych dziennie?
Czy prowadzisz mało aktywny tryb życia?
Czy zażywasz kortykosteroidy?
Czy usunięto ci oba jajniki przed 40. rokiem życia?
Czy Twoja dieta jest uboga w produkty zawierające wapń?