Prezentacja maturalna
Napisanie dobrej prezentacji maturalnej to klucz do osiągnięcia sukcesu na ustnym egzaminie maturalnym z języka polskiego. Jak więc przygotować ją, aby zdobyć wymarzone 20 punktów? O czym warto pamiętać, analizując wybrany przez siebie temat? Jakich elementów nie powinno zabraknąć, a które spokojnie można pominąć? Czym jest literatura przedmiotu, a czym literatura podmiotu?
Na te i wiele innych związanych z prezentacją maturalną pytań znajdziesz odpowiedzi w poniższym artykule – zachęcamy do lektury!
Zanim wybierzesz temat prezentacji maturalnej
Jeżeli jeszcze nie wybrałeś tematu swojej prezentacji maturalnej, pamiętaj, aby kierować się przede wszystkim swoimi zainteresowaniami. Jeśli lubisz czytać, zdecyduj się na temat z literatury, jeżeli zaś bardziej interesują Cię zagadnienia językowe, sięgnij po temat językowy. Nie kieruj się też pozorną łatwością tematu – zanim podejmiesz ostateczną decyzję, zastanów się, jakie lektury mógłbyś wykorzystać, czy będą one dla Ciebie interesujące, czy wręcz przeciwnie – wszystko to pomoże Ci dokonać wyboru, z którego w przyszłości będziesz zadowolony.
Jak wybrać książki do prezentacji maturalnej?
Wybierając literaturę do prezentacji maturalnej, masz dwie drogi. Z jednej strony możesz pójść na łatwiznę i sięgnąć po książki z kanonu lektur, znane i omawiane wielokrotnie na lekcjach języka polskiego, do których bez problemu znajdziesz wiele opracowań, na jakich będziesz mógł się oprzeć, istnieje jednak niebezpieczeństwo, że komisja egzaminacyjna, np. znudzona powielaniem znowu tych samych pozycji przez kolejną, będzie zadawać coraz bardziej podchwytliwe czy szczegółowe pytania. Oczywiście nie jest to jednak reguła.
Możesz też wykazać się większą inicjatywą i sięgnąć po lektury spoza kanonu, które mogą bardziej zainteresować komisję, o których będzie Ci się przyjemnie mówiło. Wybieraj je wówczas, gdy będziesz mieć pewność, iż pasują do Twojego tematu, a także jeżeli będziesz mieć odpowiednio dużo czasu, aby dobrze zapoznać się z ich treścią, poznać ich genezę itp.
To, którą z tych dwóch dróg wybierzesz, zależy wyłącznie od Ciebie i od tego, ile wagi przykładasz do swojej pracy maturalnej. Jeżeli temat jest Ci bliski i chcesz, aby zainteresował także komisję maturalną – nie wahaj się odważnie wybierać pozycji, które szczególnie Cię porwały, nawet jeżeli nie są znane szerszemu gronu czytelników. Jeżeli natomiast chcesz maturę po prostu zdać, wybieraj lektury – dzięki temu unikniesz pytań, których zupełnie się nie spodziewałeś.
Literatura podmiotu i literatura przedmiotu
Kolejnym ważnym etapem związanym z pisaniem pracy maturalnej jest przygotowanie literatury podmiotowej i przedmiotowej.
Literatura podmiotu to nic innego, jak spis lektur, do których będziesz się odwoływać, a które omówione zostały w poprzednim punkcie. Pamiętaj, aby nie przesadzać z ilością książek, filmów czy dzieł sztuki w literaturze podmiotu – powinno się w niej znaleźć minimalnie 3, a maksymalnie 6 pozycji. Dzięki temu będziesz mieć odpowiednią ilość czasu na omówienie każdej z nich w ciągu 15 minut, uda Ci się również poruszyć wszystkie istotne dla Twojej pracy wątki.
Literatura przedmiotu to natomiast opracowania dzieł znajdujących się w literaturze podmiotowej. Są to więc książki, czasopisma, artykuły prasowe czy strony internetowe. Pamiętaj, że w literaturze przedmiotu nie można jednak umieszczać ściąg czy opracowań umieszczonych w lekturach – najlepiej odwoływać się do pozycji fachowych, które znajdziesz w bibliotece, czytelni itp., a także które poleci Ci nauczyciel. Korzystaj również do woli ze słowników, encyklopedii itp., stanowiących źródło wiedzy na poziomie, które bez obaw możesz włączyć do przygotowywanej przez siebie literatury podmiotu.
Przykładowa bibliografia prezentacji maturalnej
Kolejnym ważnym elementem przygotowywania pracy maturalnej jest stworzenie bibliografii. Powinna się w niej znaleźć literatura podmiotu oraz literatura przemiotu. W zależności od wymogów szkoły opis bibliograficzny poszczególnych pozycji powinien być mniej lub bardziej szczegółowy.
Temat prezentacji:
Koncepcje naprawy Rzeczypospolitej w literaturze różnych epok. Omów na podstawie wybranych utworów.
I. Literatura podmiotu:
- Kochanowski J., Odprawa posłów greckich [w:] J. Kochanowski, Dzieła Polskie, oprac. J. Krzyżanowski, PIW, Warszawa 1972.
- Krasicki I., Świat zepsuty [w:] I. Krasicki, Satyry i listy, oprac. Z. Soliński, Wrocław 1988, BN I/169.
- Mickiewicz A., Dziady cz. III, Wyd. GREG, Kraków 2008.
- Słowacki J., Kordian [w:] J. Słowacki, Utwory wybrane, PIW, Warszawa 1967.
- Wyspiański S., Wesele, Wyd. GREG, Kraków 2004.
- Żeromski S., Przedwiośnie, Wyd. Zielona Sowa, Kraków 2002.
II. Literatura przedmiotu:
- Jaskółowa E., Pierwszy polski dramat: „Odprawa posłów greckich” [w:] E. Jaskółowa, Literatura polska. Od Bogurodzicy do Szymborskiej, Warszawa 2001.
- Kordian [w:] Liceum. Encyklopedia szkolna. Język polski, pod red. A. Nawrót, Wyd. GREG, Kraków 2006, s. 465-471.
- Motyw ojczyzny [w:] K. Dziurowa., Poradnik Licealisty. Język polski. Literatura w motywach, Warszawa 2004.
- Przedwiośnie [w:] Liceum. Encyklopedia szkolna. Język polski, pod red. A. Nawrót, Wyd. GREG, Kraków 2006, s. 881-886.
- Szczepańska A., Ignacy Krasicki. Satyry, Hymn do miłości ojczyzny [w:] Leksykon lektur szkolnych, pod red. W. Głucha, Wyd. EUROPA, Wrocław 2005.
- Żytkiewicz D., Stanisław Wyspiański. Wesele [w:] Leksykon lektur szkolnych, pod red. W. Głucha, Wyd. EUROPA, Wrocław 2005.
Przykładowy ramowy plan wypowiedzi w pracy maturalnej
Kolejnym ważnym elementem jest przygotowanie planu ramowego pracy. Powinien on zawierać dobrze skonstruowaną tezę, przykuwającą uwagę komisji, w jednym, dwóch zdaniach wyjaśniającą nasze podejście do omawianego zagadnienia.
Kolejnym punktem jest przedstawienie kolejności prezentowanych argumentów – każdy z wybranych przez nas utworów hasłowo omawiamy w kontekście naszego tematu. Następnie powinniśmy wyciągnąć Wnioski, zawierające konkluzje związane z naszymi rozważaniami. Pisz tutaj o cechach wspólnych dzieł, o różnicach pomiędzy nimi, staraj się też odnieść do tezy prezentacji.
Ramowy plan wypowiedzi
Teza:
Niezwykle burzliwe losy państwa polskiego nie mogły pozostać obojętne żyjącym w danych czasach twórcom. Ich troska o losy ojczyzny znalazła odzwierciedlenie w pisanych przez nich utworach, w których szukali oni sposobu na uzdrowienie sytuacji.
Kolejność prezentowanych argumentów:
- „Odprawa posłów greckich” – aktualne problemy XVI-wiecznej Rzeczypospolitej ukazane przez przywołanie historii leżącej u początków wojny trojańskiej,
- „Świat zepsuty” – postawa napominająca podmiotu lirycznego, wskazanie wad narodu, ale także dróg ocalenia przez powrót do cnót ojców i pradziadów,
- „Dziady” cz. III – koncepcja czynu, prezentowana przez patriotyczną młodzież i Wysockiego oraz idea mesjanizmu w „Widzeniu księdza Piotra”, wskazanie negatywnych i pozytywnych postaw wśród Polaków,
- „Kordian” – próba zgłębienia przyczyn klęski powstania listopadowego, m.in. nieudolności przywódców, braku programu, niedojrzałości powstańców i ich izolacji, polemika z mitami romantycznymi,
- „Przedwiośnie” – krytyczny obraz społeczeństwa polskiego, trzy koncepcje naprawy Rzeczypospolitej: wizja szklanych domów Seweryna Baryki, koncepcja Szymona Gajowca, koncepcja komunistyczna.
Wnioski:
- literatura i publicystyka od początku towarzyszyły narodowi polskiemu w jego dziejowej drodze,
- pisarze i poeci wskazywali na zło dziejące się w kraju, krytykowali wady społeczeństwa, ale szukali też dróg wiodących do uzdrowienia państwa,
- wszystkie koncepcje naprawy Rzeczypospolitej łączy nawoływanie do porzucenia prywaty na rzecz dobra ojczyzny, konieczność wzmocnienia władzy, nawiązania nici porozumienia pomiędzy wszystkimi warstwami społecznymi, zaszczepienia w sercach młodego pokolenia postawy patriotyzmu.
Gotowy konspekt maturalny powinien więc wyglądać tak:
Temat prezentacji:
Koncepcje naprawy Rzeczypospolitej w literaturze różnych epok. Omów na podstawie wybranych utworów.
Bibliografia:
I. Literatura podmiotu:
- Kochanowski J., Odprawa posłów greckich [w:] J. Kochanowski, Dzieła Polskie, oprac. J. Krzyżanowski, PIW, Warszawa 1972.
- Krasicki I., Świat zepsuty [w:] I. Krasicki, Satyry i listy, oprac. Z. Soliński, Wrocław 1988, BN I/169.
- Mickiewicz A., Dziady cz. III, Wyd. GREG, Kraków 2008.
- Słowacki J., Kordian [w:] J. Słowacki, Utwory wybrane, PIW, Warszawa 1967.
- Wyspiański S., Wesele, Wyd. GREG, Kraków 2004.
- Żeromski S., Przedwiośnie, Wyd. Zielona Sowa, Kraków 2002.
II. Literatura przedmiotu:
- Jaskółowa E., Pierwszy polski dramat: „Odprawa posłów greckich” [w:] E. Jaskółowa, Literatura polska. Od Bogurodzicy do Szymborskiej, Warszawa 2001.
- Kordian [w:] Liceum. Encyklopedia szkolna. Język polski, pod red. A. Nawrót, Wyd. GREG, Kraków 2006, s. 465-471.
- Motyw ojczyzny [w:] K. Dziurowa., Poradnik Licealisty. Język polski. Literatura w motywach, Warszawa 2004.
- Przedwiośnie [w:] Liceum. Encyklopedia szkolna. Język polski, pod red. A. Nawrót, Wyd. GREG, Kraków 2006, s. 881-886.
- Szczepańska A., Ignacy Krasicki. Satyry, Hymn do miłości ojczyzny [w:] Leksykon lektur szkolnych, pod red. W. Głucha, Wyd. EUROPA, Wrocław 2005.
- Żytkiewicz D., Stanisław Wyspiański. Wesele [w:] Leksykon lektur szkolnych, pod red. W. Głucha, Wyd. EUROPA, Wrocław 2005.
Ramowy plan wypowiedzi
Teza:
Niezwykle burzliwe losy państwa polskiego nie mogły pozostać obojętne żyjącym w danych czasach twórcom. Ich troska o losy ojczyzny znalazła odzwierciedlenie w pisanych przez nich utworach, w których szukali oni sposobu na uzdrowienie sytuacji.
Kolejność prezentowanych argumentów:
- „Odprawa posłów greckich” – aktualne problemy XVI-wiecznej Rzeczypospolitej ukazane przez przywołanie historii leżącej u początków wojny trojańskiej,
- „Świat zepsuty” – postawa napominająca podmiotu lirycznego, wskazanie wad narodu, ale także dróg ocalenia przez powrót do cnót ojców i pradziadów,
- „Dziady” cz. III – koncepcja czynu, prezentowana przez patriotyczną młodzież i Wysockiego oraz idea mesjanizmu w „Widzeniu księdza Piotra”, wskazanie negatywnych i pozytywnych postaw wśród Polaków,
- „Kordian” – próba zgłębienia przyczyn klęski powstania listopadowego, m.in. nieudolności przywódców, braku programu, niedojrzałości powstańców i ich izolacji, polemika z mitami romantycznymi,
- „Przedwiośnie” – krytyczny obraz społeczeństwa polskiego, trzy koncepcje naprawy Rzeczypospolitej: wizja szklanych domów Seweryna Baryki, koncepcja Szymona Gajowca, koncepcja komunistyczna.
Wnioski:
- literatura i publicystyka od początku towarzyszyły narodowi polskiemu w jego dziejowej drodze,
- pisarze i poeci wskazywali na zło dziejące się w kraju, krytykowali wady społeczeństwa, ale szukali też dróg wiodących do uzdrowienia państwa,
- wszystkie koncepcje naprawy Rzeczypospolitej łączy nawoływanie do porzucenia prywaty na rzecz dobra ojczyzny, konieczność wzmocnienia władzy, nawiązania nici porozumienia pomiędzy wszystkimi warstwami społecznymi, zaszczepienia w sercach młodego pokolenia postawy patriotyzmu.