Gympie Gold – kamień ozdobny

Gympie Gold – kamień ozdobny

Przez wiele lat nie dostrzegano go. Później był mielony i traktowany cyjankiem. Dopiero jakiś czas temu go doceniono i zawojował jubilerski rynek.

Na użylone złotem skały kwarcowe występujące pospolicie na złotonośnych obszarach
Gympie Goldfteld, 180 km na północ od Brisbane (Queensland) w Australii, zwrócono uwagę już pod koniec XIX wieku. Jednak ze względu na obfitość w tamtej okolicy złotonośnych żył i samorodków, pozyskiwanie cennego kruszcu ze skał kwarcowych wydawało się nieopłacalne. Zainteresowano się nimi ponownie po wyeksploatowaniu „łatwiejszych” złóż. W roku 1998 roku zaczęto na nowo pozyskiwać złoto, rozpuszczając drobno mielone skały kwarcowe w związkach cyjanku.

Już po roku właściciele kopalni doszli do wniosku, iż tak unikalny surowiec może przynieść zyski przekraczające wartość pozyskiwanego złota, jeżeli zastosuje się go w przemyśle jubilerskim. Ale by kawałek stosunkowo kruchej skały nadawał się do wyrobu biżuterii, trzeba go przedtem utwardzić. Po licznych nieudanych próbach i eksperymentach problem rozwiązał pewien inżynier z firmy Kabana Inc. z Albuquerque, specjalista w impregnacji turkusów. Opracowany przez niego proces technologiczny został opatentowany i jest strzeżoną tajemnicą – właściciel australijskiej kopalni, chcąc korzystać z patentu, musiał zawiązać z Kabana Inc. spółkę joint-venture.

Wydobyty w Australii kwarc „Gympie Gold” jest cięty na bloki i transportowany do Stanów Zjednoczonych, gdzie impregnuje się go pod wysokim ciśnieniem żywicą o nieznanym składzie chemicznym. Tak przygotowany materiał tnie się na płyty, sortuje, poleruje, a następnie sprzedaje odbiorcom na całym świecie. Jego część wraca także do Australii, a duże, unikatowe odłamy trafiają do muzeów.

Każdy kamień jest unikalny jak nasze linie papilarne. Złoto przypadkowo rozmieszczone w kamieniu daje wiele wzorów, tworzy bardzo cienkie żyłki, plamki albo cętki. Z powodu oryginalnego piękna kamień wywołuje tak duże zainteresowanie na europejskich i amerykańskich rynkach jubilerskich, że podaż nie nadąża za popytem. Kwarcowi „Gympie Gold” jubilerzy najczęściej nadają kształt owalny. Niedawno opracowano też technologię cięcia kamienia na płytki grubości około 0,1 mm, co umożliwiło jego zastosowanie np. do produkcji cyferblatów zegarków.

Wysoka cena kwarcu „Gympie Gold” i duże zapotrzebowanie na niego sprawiły, że już po trzech latach od jego wprowadzenia na rynek jubilerski, na początku 2002 r., pojawiła się imitacja. Goldenit wytwarza się z kwarcu wydobywanego w Arizonie, który następnie poddaje się impregnacji 24-karatowym złotem. Stopione złoto nakłada się w próżni w temperaturze około 800 °C na wypolerowaną powierzchnię kwarcu. Goldenit jest również dostępny w odmianie czarnej (na bazie czarnego jadeitu) i niebieskiej (niebieski topaz). Obecnie rozpoczęto przygotowania do produkcji goldenitu z wykorzystaniem niskiej jakości kaboszonów rubinów i szafirów.