Coś dla jaroszy – dieta wegetariańska

Wegetarianizm inaczej zwany pod pojęciem jarstwo to schemat żywienia, w którym wyeliminowane są wszelkie produkty mięsne, w tym także ryby, a także och przetwory. Dopuszcza się spożywanie jedynie produktów wyprodukowanych przez zwierzęta, a więc mleko, jajka czy miód.

Historia wegetarianizmu

Jarstwo jest dość specyficzną dietą, która przywędrowała do Europy z Azji. Jak donoszą historycy, już w Starożytnym Egipcie kapłanie nie jedli mięsa. Ten model żywienia jest praktykowany z wielu różnych przyczyn i może być rozpatrywany w wielu aspektach, m.in.

• kwestia ekonomiczna – wegetarianizm jest znacznie tańszy, tym samym wpływa na oszczędności w rodzinie, gdzie można nakarmić większą ilość osób
• kwestia etyczno-estetyczna – dopuszcza wyrozumiałość dla zwierząt i cierpienie, jakiego doświadczają przy zabijaniu

Odmiany wegetarianizmu

Wyróżnia się kilka odmian tej diety:

• laktoowowegetarianizm – to najbardziej znana odmiana wegetarianizmu. Rezygnacja dotyczy potraw mięsnych, w tym także ryb. Dopuszcza się spożywanie produktów pochodzenia zwierzęcego, jak na przykład nabiału czy jaj.
• laktowegetarianizm – równie znana i praktykowana. Oprócz mięsa i ryb nie spożywa się także jajek. Osoby stosujące tą odmianę zezwalają na spożywanie mleka i produktów mlecznych.
• Owowegetarianizm – odmiana, jarstwa, która oprócz produktów zwierzęcych dopuszcza także spożywanie jajek.
• weganizm – surowa postać diety, która eliminuje z diety wszystkie produkty pochodzenia zwierzęcego.
• witarianizm – polega na żywieniu się świeżymi owocami i warzywami. W diecie nie występują żadne potrawy gotowane. Nie spożywa się żadnych gotowych napojów, na przykład kawy czy herbaty, na rzecz niegazowanej wody mineralnej.
• Fruktarianizm – uważana za najbardziej restrykcyjną odmianę wegetarianizmu, w diecie nie występują produkty mięsne oraz pochodzenia zwierzęcego, jak również żadne owoce i warzywa, które musiałyby być zerwane z drzewa. Żywią się tylko tym, co samo spadnie na ziemię.

Cechy charakterystyczne diety wegetariańskiej

W zależności od przyjętej i stosowanej odmiany, dieta wykazuje pewne różnice pod względem wartości odżywczej od klasycznych posiłków. Do cech, które wyróżniają plan żywieniowy zaliczyć można:

• Mniejszą ilość kalorii zawarta w danej jednostce – masy lub objętości, zatem mniejsza jej gęstość. To powoduje, że bardzo rzadko można spotkać wegetarianina, który będzie otyły. Jednakże taki schemat żywieniowy nie powinien być stosowany przez osoby pracujące fizycznie lub sportowców.
• Ograniczoną ilość tłuszczu z większym udziałem kwasów tłuszczowych jedno i wielonasyconych, a także niską zawartością cholesterolu w diecie. U wegetarian bardzo rzadkie jest zjawisko niedoborów na witaminę C czy też błonnik.
• Niską zawartość wartościowego białka i tym samym problemy w zaspakajaniu białkowych potrzeb organizmu. Oczywiście białka roślinne w diecie można zwiększyć poprzez umiejętne zestawianie posiłków, jednakże nie zaspokoi to w 100 % potrzeb organizmu na ten składnik.
• Niską przyswajalność składników odżywczych z pożywienia, ze szczególnym uwzględnieniem żelaza i cynku. Istnieją trudności w zaspakajaniu zapotrzebowania organizmu na witaminy B12 oraz D, które nie są obecne w produktach pochodzenia roślinnego.

Wegetarianizm a choroby

Z medycznego punktu widzenia, dieta wegetariańska to mniejszy odsetek osób chorych na powszechne schorzenia w porównaniu z ludźmi, które takiej diety nie stosują. Otyłość czy cukrzyca występuje niezmiernie rzadko. Podobnie jest w przypadku nadciśnienia tętniczego, chorób niedokrwiennych serca, zaparć, hemoroidów, kamicy żółciowej i nerkowej, nowotworów jelita grubego czy próchnicy zębów. Jednakże u jaroszy częściej można zauważyć anemię, krzywicę czy niedorozwój fizyczny i umysłowy, a także neuropatię. Dziewczęta i kobiety mogą dodatkowo doświadczać problemów z nieregularnym miesiączkowaniem.